Inbreng van het Tweede Kamerlid Mpanzu Bamenga (D66) bij het debat van de Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties met minister Beljaarts en staatssecretaris Szabó over economische ontwikkeling in het Caribisch deel van het Koninkrijk.
Economische ontwikkeling in Caribisch deel van ons Koninkrijk is geen abstract begrip, maar raakt direct aan de bestaanszekerheid van mensen. Een duurzaam en toereikend inkomen is de basis voor een waardig bestaan, voor gelijke kansen en voor perspectief op de eilanden. Dat vraagt om gerichte investeringen, eerlijke kansen voor ondernemers en een overheid die betrouwbaar en ondersteunend is. D66 staat voor een economie die werkt vóór de mensen, niet andersom.
De verduurzaming van de economieën van het Caribisch deel van ons Koninkrijk biedt aanzienlijke kansen – voor werkgelegenheid, energie-onafhankelijkheid én samenwerking met het Nederlandse bedrijfsleven en draagt tegelijkertijd bij aan leveringszekerheid van energie. Toch lijkt het kabinet zich hier te passief op te stellen.
• Waarom wordt er geen concrete steun verleend aan veelbelovende projecten zoals bijvoorbeeld het zonneveld met e-buspark op curaçao, terwijl juist zulke initiatieven bijdragen aan de noodzakelijke energietransitie?
• En waarom laat het kabinet ruimte voor oneerlijke concurrentie van partijen als het Chinese BYD, terwijl Nederlandse bedrijven zoals VDL buitenspel dreigen te raken?
Er ligt 150 miljoen euro op de aanvullende post, maar het blijft onduidelijk hoe dit geld wordt ingezet.
• Wat is de visie van het kabinet op de rol van Nederland in het versnellen van duurzame ontwikkeling op de eilanden?
• Wat kan de staatssecretaris hier toezeggen? En wanneer worden er eindelijk knopen doorgehakt over ondersteuning vanuit SDE++ middelen?
Al in 2022 kwam het Kabinet met plannen om een pilot op te starten voor elektrisch vliegen tussen de eilanden van het caribisch deel van ons koninkrijk. De korte afstand tussen een aantal eilanden maakt het perfect voor innovatie op dit gebied.
• Wat is er tot op heden terecht gekomen van deze ambities?
• Overwegende dat budget eerder zou komen vanuit het groeifonds, is het kabinet nog steeds van plan door te gaan met deze ambitie voor een pilot voor elektrisch vliegen?
De studie van Deloitte laat helder zien dat het huidige ecosysteem in het Caribisch deel van het Koninkrijk te zwak is voor een klassieke Regionale ontwikkelingsmaatschappij. Tegelijkertijd ligt er een helder alternatief: de oprichting van een Economisch Groeiplatform Carib. Een coördinerend mechanisme dat regelingen bundelt, expertise verbindt en bureaucratie verlaagt. Toch kiest het kabinet ervoor om dit voorstel níét op te volgen.
• Waarom eigenlijk? Waarom wordt dit concrete, gedragen advies uit de studie terzijde geschoven?
• Waar is de urgentie, als we weten dat ondernemers nú vastlopen in versnipperde regelingen en ontoegankelijke fondsen?
• En hoe borgt het kabinet zonder zo’n platform dat investeringen in bijvoorbeeld duurzame energie of innovatie daadwerkelijk landen bij de ondernemers die ze nodig hebben?
Voor D66 is het helder: zonder regie, coördinatie en zichtbare versterking van lokale structuren, blijft het risico levensgroot dat kansen onbenut blijven en goedbedoeld beleid verzandt in losse flodders.
• Waarom durft het kabinet niet te investeren in een krachtige, verbindende structuur zoals het EGC?
Tot slot nog een aantal losse vragen:
• Volgende maand gaat u naar de Caribbean Climate and Energy Conference. Wat zal hier de inbreng zijn van Nederland? Hoe gaan we hier kansen binnenslepen voor het Caribisch deel van ons Koninkrijk?
• Welke ondersteuning krijgen de eilanden om minder afhankelijk te worden van import en om voedselzekerheid en lokale productie te vergroten?
• Op welke manier trekt Nederland samen op met het Caribisch deel van ons Koninkrijk in het beperken van de schade als gevolg van de handelstarieven van Trump?