Sint Maarten – De grensbewaking en het vreemdelingentoezicht is nog even gebrekkig als tien jaar geleden, constateert de Raad voor rechtshandhaving. In de loop der jaren gedane aanbevelingen zijn of niet volledig opgevolgd.
“De gevolgen van een slecht functionerende grensbewaking en vreemdelingentoezicht zijn naast directe risico’s voor de veiligheid in de samenleving onder meer stijgende kosten voor openbare werken, gezondheidszorg, sociale zekerheid, veiligheid en niet in de laatste plaats overbevolking”, aldus de Raad die de organisatie “stuurloos” noemt.
Verklaring Raad voor de rechtshandhaving
Sint Maarten – De Raad voor de rechtshandhaving (Raad) constateert in zijn vijfde deelinspectie dat de opvolging en uitvoering van niet (volledig) opgevolgde aanbevelingen, met betrekking tot de grensbewaking en het vreemdelingentoezicht op Sint Maarten, al bijna 10 jaar op zich laat wachten. De rapporten hadden primair betrekking op de Immigratie- en grenscontroledienst (IGD).
De gevolgen van een slecht functionerende grensbewaking en vreemdelingentoezicht zijn naast directe risico’s voor de veiligheid in de samenleving onder meer stijgende kosten voor openbare werken, gezondheidszorg, sociale zekerheid, veiligheid en niet in de laatste plaats overbevolking.
Een goed functionerende grensbewaking, vreemdelingentoezicht (toezicht, toelating en uitzetting) als ook een goede grensoverschrijdende samenwerking met de Franse autoriteiten is daarom van belang.
Opvolging aanbevelingen
De Raad voert sinds 2020 deelinspecties uit in het kader van een algehele review om de status te bezien van de opvolging van aanbevelingen in de periode van 2012 tot 2018. De eerste vier deelinspectierapporten werden in respectievelijk 2021 (2), 2022 (1) en 2023 (1) gepubliceerd.
De Raad heeft in zijn huidige vijfde deelinspectie een tweede vervolgonderzoek verricht naar de eerdere rapporten over grenscontrole op het personenverkeer in Sint Maarten (2014 en 2017) en de toelating en uitzetting van vreemdelingen in Sint Maarten (2014 en 2019). Uit de eerder verrichte reviews bleek dat niet alle aanbevelingen waren opgevolgd.
Uit deze vijfde deelinspectie blijkt dat van de in totaal 21 aanbevelingen over de genoemde onderwerpen, 5 aanbevelingen zijn opgevolgd, 6 aanbevelingen deels zijn opgevolgd en 10 aanbevelingen niet zijn opgevolgd.
Stand van zaken compliance percentage
De compliance percentages vertonen een geringe verbetering. Die van het rapport over de grenscontrole op het personenverkeer tonen een kleine vooruitgang in de mate van opvolging van de aanbevelingen gezien het feit dat het compliance percentage is gestegen van 32.1% naar 40.6%. Die van het rapport over de toelating en uitzetting van vreemdelingen laten een lichte vooruitgang zien in de mate van opvolging van de aanbevelingen doordat het compliance percentage is gestegen van 25% naar 33.3%.
De stand van zaken in breder perspectief
Grensbewaking en vreemdelingentoezicht zijn van groot belang voor de rechtshandhaving op Sint Maarten. De IGD is verantwoordelijk voor de uitvoering van de grensbewaking en het vreemdelingentoezicht op Sint Maarten. De Raad is van mening dat een belangrijk knelpunt bij de IGD de afgelopen jaren het gebrek aan continuïteit is geweest.
Door de vele wisselingen in management, wisselingen in het beheer van de organisatie en personeelswisselingen ontbrak het aan structuur en sturing waardoor de organisatie grotendeels stuurloos was. Hierdoor is er veel tijd en energie verloren gegaan in een periode waarin ontwikkeld en verbeterd had moeten worden. Andere, bekende en ook in dit deelonderzoek terugkerende, knelpunten betreffen het ontbreken van randvoorwaarden van financiële en personele aard en beleidsondersteuning bij de IGD.
Over de gehele linie kan als gevolg van het voorgaande worden gesteld dat een te groot deel van de aanbevelingen, waaronder een aantal belangrijke randvoorwaarden (in de categorieën personeelsbeleid, inrichtingsplan/functiehuis, beleid en wettelijk kader) nog steeds niet of slechts gedeeltelijk zijn opgevolgd.
Deze aanbevelingen betreffen aspecten van structurele aard. Daarmee bedoelt de Raad onder andere aspecten die aan de basis van een goed opgebouwde en functionerende organisatie liggen. In eerdere rapporten van de Raad worden deze aspecten ook genoemd als factoren die door de gehele keten in meer of mindere mate knelpunten vormen voor verdere ontwikkeling. Met andere woorden, zonder verandering hierin, zit structurele verbetering er niet in.
De Raad constateert dat de opvolging en uitvoering van de niet (volledig) opgevolgde aanbevelingen inmiddels al bijna 10 jaar op zich laat wachten. Gezien het maatschappelijke belang dat zij vertegenwoordigen roept de Raad de minister van Justitie daarom op opvolging van deze aanbevelingen, met voortvarendheid, ter hand te nemen.
Het volledige inspectierapport en alle andere publicaties van de Raad zijn digitaal beschikbaar op de website: www.raadrechtshandhaving.com.