Saba – Het bestuur van de enige school op Saba is door staatssecretaris van Onderwijs Mariëlle Paul een dwingende aanwijzing opgelegd om per direct orde op zaken te stellen. De bewindsvrouw vindt dat de nog maar net aangetreden nieuwe bestuurders onder wie de directeur van de Sacred Heart School te weinig doen tegen het eerder door de Inspectie van het Onderwijs geconstateerde wanbeheer.
Paul eist dat het bestuur binnen vier weken een concreet plan presenteert voor de versterking van het bestuur door het binnen vier maanden benoemen van drie nieuwe geschikte bestuursleden, zich “zichtbaar” laat ondersteunen door adviseurs en zorgt dat de statuten in lijn zijn met de huidige wet- en regelgeving. De aanwijzing is dinsdag door ambtenaren van Paul persoonlijk overhandigd aan de huidige bestuurders en besproken met het Bestuurscollege.
Uit achterliggende ambtelijke documenten blijkt dat het ministerie rekening houdt met de sluiting Sacred Heart School. “Vooruitkijkend op mogelijke gevolgen van het opleggen van de aanwijzing zijn verschillende mogelijke scenario’s onderzocht voor het geval dat de PO-school zou moeten sluiten. Het stichten van een nieuwe school lijkt de meest duurzame optie. Dit is echter een lang proces. Ook vergt het stichten van een nieuwe school onder de huidige wet- en regelgeving een wetswijziging vanwege de stichtingsnorm. Dit zijn dan ook last resort maatregelen”, schrijven ambtenaren aan Paul.
Kamerbrief staatssecretaris Paul
Met deze brief informeer ik uw Kamer over de aanwijzing die ik op 29 oktober 2024 heb opgelegd aan Stichting Katholiek Onderwijs Saba (hierna: SkoSaba), het bevoegd gezag van de basisschool Sacred Heart School (hierna: SHS) op Saba. Eerder heb ik uw Kamer op 11 september jl. geïnformeerd over de ontwikkelingen bij de enige basisschool op Saba.
Voor de leerlingen op Saba is goed onderwijs essentieel. Het feit dat op Saba maar één basisschool gevestigd is onderstreept het belang van een kwalitatief goede school, leerlingen hebben immers geen andere optie. Hierom is het van belang dat het bestuur met urgentie werkt aan het herstellen van de kwaliteit van het onderwijs en het financiële wanbeleid binnen de stichting.
Achtergrond van de school en de problematiek
Op 1 juli 2024 heeft de Inspectie van het Onderwijs (hierna: de inspectie) het kwaliteitsrapport over de onderwijskwaliteit op de basisschool gepubliceerd. In dit rapport stelt de inspectie vast dat de school op alle aspecten van toezicht van de inspectie onvoldoende scoort. Op 6 augustus 2024, gepubliceerd op 26 augustus 2024, heeft de inspectie eveneens het rapport vastgesteld dat hoort bij het specifiek onderzoek bestuurlijk handelen van het bevoegd gezag van de SHS. Vanuit dit rapport blijkt dat sprake is van wanbeheer bij het bestuur van SkoSaba. Dit wanbeheer bestaat uit zowel het in ernstige mate of langdurig nalaten om maatregelen te treffen die noodzakelijk zijn voor het waarborgen van de kwaliteit en de goede voortgang van het onderwijs, als uit financieel wanbeleid.
Op basis van deze bevindingen werd het bestuur op 2 oktober jl. op de hoogte gesteld van mijn voornemen om een aanwijzing te geven aan het bevoegd gezag van de SHS.
Begin dit schooljaar heeft het Openbaar Lichaam een kwartiermaker op Saba aangesteld om het onderwijs op het eiland te ondersteunen bij de nodige verbeteringen. Twee nieuwe leden zijn toegetreden tot het bestuur om de nodige veranderingen door te kunnen voeren. De toenmalige bestuursleden zijn per 4 oktober uit functie getreden.
De huidige bestuursleden hebben na hun aantreden in samenwerking met de kwartiermaker een plan van aanpak opgesteld op stichtingsniveau met verbeterdoelen voor de school en het bestuur. In dit plan is een start gemaakt met het formuleren van doelen op het gebied van governance, financiële continuïteit, onderwijskunde, veiligheid en een stelsel van kwaliteitszorg. Dit plan heb ik op 16 oktober ontvangen.
Op 15 oktober jl. heb ik eveneens de zienswijze van het bestuur ontvangen. In de zienswijze is benoemd welke acties ondernomen worden om de kwaliteit van het bestuur en het onderwijs op de school te verbeteren. Hoewel het huidige bestuur gestart is met het vormen van plannen ter verbetering van de onderwijskwaliteit en de bestuurskracht, zie ik dit slechts als een eerste stap. Daarbij heb ik geen garantie dat de plannen ook tot uitvoering worden gebracht. De plannen zijn daarnaast weinig concreet en missen de vertaalslag naar de praktijk waardoor het effect van de plannen op de kwaliteit onzeker blijft. Ook het ontbreken van voldoende bestuursleden baart mij zorgen.
Het geven van een aanwijzing
Bovenstaande heeft mij ertoe doen besluiten om een aanwijzing op te leggen aan het bevoegd gezag van de SHS. De aanwijzing is het zwaarste juridische instrument dat ik tot mijn beschikking heb. De aanwijzing omvat een aantal door het bevoegd gezag te nemen, en wat mij betreft hoogstnoodzakelijke, maatregelen. Door het uitvoeren van de maatregelen moet een eind komen aan het bestaande wanbeheer.
Op hoofdlijnen luiden de maatregelen die zijn opgenomen in de aanwijzing als volgt. Het bestuur van SkoSaba moet:
- binnen vier weken na dagtekening van de aanwijzing een plan delen waarin met concrete processtappen wordt beschreven hoe tot versterking van het bestuur wordt gekomen binnen vier maanden;
- binnen vier maanden na dagtekening van de aanwijzing drie nieuwe geschikte bestuursleden benoemen;
- zich zichtbaar laten ondersteunen door adviseurs; en
- zorgen dat de statuten in lijn zijn met de huidige wet- en regelgeving.
Ik hoop dat het bevoegd gezag de maatregelen uit de aanwijzing tijdig en goed uitvoeren om zo de kwaliteit van het onderwijs te herstellen en het wanbeheer op te heffen. Dat is immers in het belang van de leerlingen op Saba.
De staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
Mariëlle Paul