Den Haag – Het sinds januari 2023 operationele Regionale Informatie- en Expertisecentrum Caribisch Nederland richt het vizier op het bestrijden van ondermijning van het openbaar bestuur op de BES-eilanden en het versterken van de integriteit van Flamingo Airport op Bonaire. Dat blijkt uit het jaarverslag van de RIEC’s en de landelijke koepel.
RIEC Caribisch Nederland
Op 17 januari 2023 is het RIEC Caribisch Nederland officieel van start gegaan. Dit RIEC omvat de BES-eilanden Bonaire, Sint-Eustatius en Saba, die bijzondere gemeenten van Nederland zijn. Begin 2023 hebben het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) en het RIEC Caribisch Nederland (RIEC CN) gezamenlijk de functies en vacatures voor het RIEC CN beschreven, uitgegeven en ingevuld. De basisbemensing van het team bestaat nu uit 5 personen, daarnaast blijft de kwartiermaker voor 1 dag per week vanuit Nederland ter beschikking voor raad en kennis. Voor de medewerkers stond 2023 in het teken van kennis en ervaring opdoen. Na het uitwerken en houden van een bewustwordingscampagne bij de samenwerkingspartners is het team gestart met de introductie van henzelf en het programma. De eerste fase van de bewustwordingscampagne BES is inmiddels grotendeels afgerond. In oktober 2023 heeft het RIEC CN haar communicatiestrategie opgeleverd en gepresenteerd aan de partners, die positief reageerden. Ook het concept privacy protocol is in samenwerking met de ketenpartners opgesteld en zal in 2024 verder met de partners tot stand komen. Met de partners is binnen de operationele werkgroep RIEC CN deels vormgegeven aan de uitwerking van de geprioriteerde operationele thema’s en casuïstiek. Ten aanzien van signalen over mogelijke casuïstiek is er een methode ontwikkeld voor het samenstellen van een top 5 van aandachtsobjecten. Deze lijst zal in 2024 verder uitgewerkt worden tot een specifiek aanpak per object. Verder hebben ingebrachte signalen in 2023 geleid tot het gezamenlijk oppakken van 3 lopende casussen, waarbij ook internationale aspecten meespelen. Het bureau RIEC CN heeft hierbij een trekkers- en coördinerende rol, en gezamenlijk wordt met veel inzet naar een aanpakstrategie toegewerkt. Het zijn de partners die de uiteindelijke operationele aanpak uitvoeren.
Vergroten van de integriteit van de luchthaven op Bonaire
Een voorbeeld van een uitwerking van een geprioriteerd thema is de start van gesprekken met de Koninklijke Marechaussee en de Douane in het laatste kwartaal van 2023 met als doel de integriteit op de luchthaven Bonaire International Airport (Flamingo Airport) te vergroten. Er zijn afspraken gemaakt om processen en werkwijzen inzichtelijk te maken en te onderzoeken waar gezamenlijke ondermijningsacties georganiseerd kunnen worden. Het uiteindelijke doel is om door middel van gecoördineerde en structurele inzet de veiligheid op het vliegveld te vergroten en de ondermijnende criminaliteit op het vliegveld te bestrijden. De start van deze acties staan in het eerste kwartaal van 2024 gepland.
Weerbare Overheid
Een weerbare overheid is van essentieel belang als het gaat om het bestrijden van ondermijnende criminaliteit. Het RIEC CN gaat, in samenwerking met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, zich inzetten om een bijdrage te leveren aan weerbare bestuurders, volksvertegenwoordigers en ambtenaren op de BES-eilanden. Verder wordt er scherp gekeken welke instrumenten toegepast kunnen worden om de andere instanties weerbaarder te maken met als doel een duidelijk signaal naar buiten toe dat ondermijnende criminaliteit niet welkom is op de BES-eilanden. Dit is een traject van lange adem, waarbij RIEC CN zich intensief zal inzetten om hieraan een bijdrage te leveren.
Toenemende belangstelling voor het RIEC CN
De belangstelling voor het samenwerkingsverband RIEC CN en haar werkzaamheden neemt toe. Nadat de minister van Justitie en Veiligheid de stuurgroep RIEC CN in januari 2023 op Bonaire bezocht, was het in april 2023 de operationele werkgroep RIEC CN die verrast werd met een bezoek van de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In november 2023 bracht de directeur-generaal Openbaar Bestuur en Rechtsstaat van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, tijdens zijn kennismakingsronde langs Caribisch Nederland een bezoek aan het RIEC CN. Alle drie toonden enthousiaste belangstelling voor de ontwikkelingen van het RIEC CN. Ook op het gebied van samenwerking met het Actiecentrum Ondermijning Curaçao (ACOC) en de bestuurlijke teams op Aruba en Sint-Maarten is afgesproken kennis en kunde met elkaar te delen.