In de zondagse estafette-rubriek ‘Bericht uit…’ belichten columnisten uit de Caribische delen van het Koninkrijk bij toerbeurt de kanten van hun eiland waarvan zij vinden dat die de aandacht van alle koninkrijksburgers verdienen. Vandaag komt het bericht uit Sint Eustatius.
Sociale media als roeptoeter
Door Robert Slagt
Zoals zoveel Nederlandse gemeenten communiceert Sint Eustatius graag met haar bewoners via sociale media. Ook Statia wil haar burgers het gevoel geven dat zij ‘gehoord worden’ en hen bij het beleid betrekken. Overheidscommunicatie moet tegenwoordig bovendien interactief zijn.
Als we naar de LinkedIn en Facebookpagina van Statia Government kijken, zien we echter dat het openbaar lichaam vooral bezig is met zenden. Er staan veel mededelingen, meetings, openingstijden van overheidsinstanties, en groepsfoto’s met gezagdragers.
Dicht je zo de kloof tussen burger en overheid? Onderzoek wijst uit dat burgers het waarderen als de gemeente hen via de socials een vraag stelt, of écht uitnodigt om mee te denken. Ook waarderen ze het als buurtgenoten in het zonnetje worden gezet.
Dat is duidelijk zichtbaar op Statia Government, want de meeste likes gaan hier naar burgers die iets bijzonders doen. Niet de verrichtingen van de bestuurders dus, maar de prestaties van het basketbalteam, de overwinning van de beauty queen, en de ridderorde voor lokale bekendheid Mega D Humphries maken Statianen trots.
Een beetje begrijpelijk is het natuurlijk wel, dat zenden door de overheid. Want interactief communiceren met de burger in een kleine eilandgemeenschap, waar roddel en achterklap zeer snel rondgaat, is lastig. Hoe moet je als bestuur reageren op burgers die online ongegeneerd stoom afblazen?
Op Statia krijgen Facebook-gebruikers veel ruimte om tekeer te gaan tegen mensen in openbare functies die in hun ogen iets ‘fout’ hebben gedaan. Artsen, verplegers, jagers en andere ambtenaren worden soms publiekelijk online afgebrand en met naam en toenaam genoemd. Een zeer onveilige situatie.
De gemeente kan meer doen om dit in goede banen te leiden, zeker als je social media zelf belangrijk maakt. Bijvoorbeeld door actiever facebookpagina’s te modereren, netjes vragen te beantwoorden die op officiële pagina’s gesteld worden, en lasterlijke posts over mensen in een kwetsbare functie te (laten) verwijderen.
Ook kun je het goede voorbeeld geven door altijd respectvol te praten over anderen. Helaas zijn er politici en vakbondsmensen op het eiland die zelf ook graag ongeremd tekeer gaan. Bijvoorbeeld op Radio Statia: ze schelden op Den Haag, de gezaghebber, de leiding van het ziekenhuis, noem maar op. Als prominenten de media als roeptoeter gebruiken, kun je erop wachten dat burgers dit ook doen. Ook dit is zenden, maar dan respectloos, en zonder dat de gemeenschap er beter van wordt. Je kunt het ook demagogie noemen.
Nog een afrader: je als gezaghebber persoonlijk mengen in discussies op gesloten facebookpagina’s als Statia let’s debate the topics. Eind januari gebeurde dit omdat een Statiaanse student in Nederland in de kou zat: de centrale verwarming deed het niet. De organisatie die haar begeleidde werd direct fel onder vuur genomen, maar achteraf bleken de feiten net even anders te liggen.
Kortom, op Facebook wordt al snel van alles geroepen. En voor je het weet, wakker je als gemeente het vuurtje aan dat eigenlijk door jou geblust had moeten worden. Het zou de Statiaanse overheid sieren als ze een keer zo’n Facebook-rel achteraf grondig met de betrokkenen zouden evalueren. Had de shaming en blaming voorkomen kunnen worden? Zijn er mensen nodeloos beschadigd? Hoe kan de veiligheid van àlle burgers en professionals op het eiland gewaarborgd worden? En wiens verantwoordelijkheid is dat? Dan wordt er écht integer en interactief gecommuniceerd.
Iemand die in dit kader een positieve vermelding verdient, is councilman Glen Schmidt, die op Radio Statia wekelijks rustig en geduldig antwoord geeft op vragen van luisteraars. Hij gaat écht met mensen in gesprek.
De leider van de grootste politieke partij in Nederland, die sociale media al vele jaren als botte roeptoeter gebruikt, kan hier een voorbeeld aan nemen.