In de zondagse estafette-rubriek ‘Bericht uit…’ belichten columnisten uit de Caribische delen van het Koninkrijk bij toerbeurt de kanten van hun eiland waarvan zij vinden dat die de aandacht van alle koninkrijksburgers verdienen. Vandaag komt het bericht uit Sint Maarten.
Nederland is geen land
Door Terrance Rey
Nu ik je aandacht heb met deze pakkende titel, laten we het hebben over het begrijpen van het democratisch tekort binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Ik moet de inspiratie voor deze column toeschrijven aan Marie Louise Boasman, want in recente discussies met haar heeft ze de schijnwerper gericht op iets dat het “democratisch tekort” (‘democratic deficit’) binnen het Koninkrijk wordt genoemd, met name met betrekking tot zijn autonome gebieden zoals Sint Maarten.
Maar wat betekent dit allemaal voor de gewone man op straat? Laten we het eens aan de hand van stellingen van Boasman nader bekijken. Terug in de jaren ’50 en ’60, toen Sint Maarten en andere Nederlandse Caribische koloniën autonomie kregen, was het Statuut een vrij nieuw idee. Het doel was om een sterk partnerschap te vormen tussen deze gebieden en Nederland, waar iedereen gelijkelijk zou bijdragen en profiteren. Denk aan een team waarin iedereen zijn steentje bijdraagt.
Het lijkt er echter op dat niet iedereen dit concept volledig begrijpt. Veel eilandregeringen, en zelfs sommige mensen in de Nederlandse regering, hebben niet helemaal door wat het betekent om deel uit te maken van dit samenwerkingspartnerschap. Dit gebrek aan begrip heeft ertoe geleid dat de oorspronkelijke visie verloren is gegaan in de vertaling.
Dus, is er echt een democratisch tekort hier? Nou, technisch gezien belooft het Koninkrijksstatuut een systeem waarin iedereen een gelijke stem heeft via een parlementaire democratie. Maar het probleem ligt in het feit dat veel mensen niet volledig begrijpen hoe deze samenleving van samenwerking hoort te werken.
Dr. M.F. Da Costa Gomez, vaak de vader van onze autonomie genoemd, had een duidelijke visie voor de eilanden. Maar in de loop der tijd is die visie vervaagd door een gebrek aan continuïteit in het onderwijs van jongere generaties in de politiek. En hier komt het: door deze verwarring kunnen externe organisaties zoals de Verenigde Naties (VN) niet echt ingrijpen om een oplossing te bieden.
Maar er is hoop, aldus Boasman. Er zijn suggesties geopperd om dit probleem aan te pakken. Zoals het berekenen van herstelbetalingen, het kwijtschelden van schulden en het betalen van reële lidmaatschapsgelden aan het Koninkrijk. Of, als al het andere faalt, is het misschien tijd voor de eilanden om te overwegen zich helemaal uit het Koninkrijksstatuut terug te trekken.
Wat er ook gebeurt, het is duidelijk dat het begrijpen van het concept van het samenwerkingspartnerschap essentieel is. Uiteindelijk gaat het erom inspanning te leveren om de beloningen te oogsten. En die beslissing ligt uiteindelijk in handen van het volk. Zo eindigt het standpunt van Boasman.
Een zinvol betaalmodel voor het lidmaatschap van het Koninkrijk
In het recente discussieprogramma van News Cafe sprak socioloog drs. Raymond Jessurun met mij onder andere over het tekort aan mensenrechten (‘human rights deficit’), de ongelijke behandeling bij het realiseren van al onze mensenrechten: politiek, burgerlijk, economisch, sociaal en cultureel. In het programma verduidelijkte Jessurun dat alleen het Koninkrijk der Nederlanden een staat is. Niet Nederland, maar het Koninkrijk. Nederland was slechts een funderend lidstaat van de Verenigde Naties.
Volgens internationale conventies moeten alle staatsburgers binnen het Koninkrijk gelijk worden behandeld. Op het gebied van sociale voorzieningen, levensonderhoud en inkomen. Dat is momenteel niet het geval voor de overige gebiedsdelen binnen het Koninkrijk. Alleen Europees Nederland profiteert van dit niveau van verplichte sociale gelijkheid en behandeling.
Waarom onze lokale politici niet zoals Jessurun voor gelijke behandeling binnen het Koninkrijk vechten, kan misschien als antwoord naar het ‘democratisch tekort’ verwezen worden in plaats van lafheid en onwetendheid als verklaring te geven. “Geen ballen,” zei Jessurun in het programma.
De optie om heden ten dage het Koninkrijk te verlaten is een roemloze en kansloze exercitie die niet eens de moeite waard is om intellectueel te overwegen. Daarentegen kunnen we – zoals Boasman dat opperde – serieus kijken naar de mogelijkheid om vrijwillig associatie met het Koninkrijk te kiezen. Elke lidstaat draagt naar draagkracht bij aan het Koninkrijk om het onderhoud te financieren en op die manier de voorzieningen voor elke burger van het Koninkrijk op een gelijk niveau te brengen. En volgens het idee van Jessurun, zelfs het Franse model gebruiken om compensatie te geven daar waar de ‘cost of living’ dat vereist.
We moeten alleen een betaalbaar en zinvol betaalmodel voor de lidstaten bedenken. Een formule gebaseerd op draagkracht. Mochten we bijvoorbeeld dan waardevolle mineralen in de zeebodem rondom Sint Maarten ontdekken, kunnen we net als Groenland lucratieve winningscontracten afsluiten met multinationals en zo onze lidmaatschapsbijdragen aan de schatkist van het Koninkrijk verhogen.
Zoals Jessurun zegt, hoeven wij dan niet naar Nederland te emigreren om van betere sociale voorzieningen te kunnen genieten.