Bonaire is op het nippertje aan een heuse coup ontsnapt. De aanslag op de rechtstaat die deze week in de raadszaal van het in ere herstelde Pasangrahan werd verijdeld, kan niet worden afgedaan als een onbezonnen schelmenstreek van een paar doorgesnoven drinkebroers. Het was niets minder dan een binnen het Koninkrijk voor onmogelijk gehouden putsch met het oogmerk gezaghebber en gedeputeerden te degraderen tot puppets on a string. En de eilandgriffier – naast een riante salarisverhoging plus credit card van de zaak – tot ongekroonde koning van Bonaire te promoveren en te voorzien van bevoegdheden die de grenzen van de wet ver overschrijden. De gealarmeerde minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties stond al paraat om in te grijpen. Een poging tot reconstructie:
Natuurlijk zit het PDB-leider Clark Abraham niet lekker dat hij als winnaar van de verkiezingen opnieuw voor 4 jaar naar het oppositiebankje is verbannen. Het lijkt erop dat hij zich niet zonder slag of stoot neerlegt bij een sneu bestaan in de politieke schaduw en daarom een – door het ministerie van BZK “buitenwettelijk” genoemde – greep naar de macht heeft willen doen. Hij kon daarbij op de steun rekenen van zijn kompaan in goede en slechte tijden Arjen de Wolff. Die was na de verkiezingen vorig jaar door de rode leider te prematuur tot formateur uitgeroepen. Als pleister op de wonde – na eerder te zijn afgewezen als eilandsecretaris – werd hij op schimmige wijze aan het baantje van interim-eilandgriffier geholpen.
“Verzin een list” moet de voorheen talentvolle telg uit de roemruchte Abraham Dynastie tegen De Wolff hebben geroepen. Die bedacht de ‘Verordening Informatie en Besluitvorming Eilandsraad 2023’ waarmee hij behendig inspeelde op de breed levende kritiek dat het Bestuurscollege de Eilandsraad onvoldoende informeert over wat het allemaal uitspookt. Zo werd onlangs ontdekt dat er op de website van het openbaar lichaam over 2023 nog geen enkel BC-besluit was gepubliceerd. Nu staan Caribische bestuurders niet bijster hoog aangeschreven om hun daadkracht, maar zó erg kon het natuurlijk ook weer niet zijn.
Volkomen terecht dus dat de Eilandsraad unaniem transparantie eist van het BC en daarmee bedoelt men niet nóg meer inhoudsloze, in persberichten verpakte pr-praatjes. Het BC beloofde terstond beterschap, maar de Grote Oppositiebaas rook zijn kans zelf een verordening in elkaar te timmeren. Niet om ervoor te zorgen dat het openbaar lichaam echt openbaar wordt, maar als dekmantel om zijn gram te halen en de BC-leden te knechten.
In het licht van transparantie is het wel opmerkelijk dat Abraham het zo stuurde dat het plan voor meer openheid in een achterkamertje werd bedisseld, in uitgerekend de enige commissie (Werkwijze) die achter hermetisch gesloten deuren vergadert. Een beetje als de pot die de ketel verwijt dat hij zwart ziet…
Door dat stiekeme gedoe kwam de gewraakte verordening uit de lucht vallen. De Eilandsraad werd geacht in te stemmen met een voorstel dat niet alleen op meerdere onderdelen in strijd is met allerlei wetten, maar tevens de intentie heeft een groot democratisch goed als de scheiding der machten – dualisme – de nek om te draaien. Weliswaar zonder bloedvergieten, maar daarom niet minder een coup naar de meest zuivere definitie. De verordening bepaalt immers dat gezaghebber en gedeputeerden geen stap meer mogen zetten zonder voorafgaande goedkeuring van de Eilandsraad; met alle respect toch niet anders dan een clubje amateur-politici. Ook de regering mag geen wetten meer afkondigen als de Eilandsraad niet eerst toestemming heeft gegeven.
Het opzetje van de coupplegers strandde in het zicht van de haven, mede dankzij een niet mis te verstane schriftelijke waarschuwing van het ministerie. Dat wees er – minder dan een etmaal voordat zou worden gestemd – op dat de verordening bol staat van de illegale artikelen. Dat schudde de coalitiefracties UPB en MPB nog net op tijd wakker. Omdat Abraham alleen de steun kreeg van zijn eigen fractie en PDB’s bijwagentje M21 werd het voorstel terugverwezen naar de commissie om zo goed als zeker in de vergetelheid te verdwijnen.
De kwestie is daarmee vast niet afgedaan. Niet dat het Openbaar Ministerie onmiddellijk zal overgaan tot een onderzoek naar ondermijning van het openbaar bestuur… alhoewel? In de lokale media is al wel de positie van De Wolff ter discussie komen te staan. Want die had in een andere (eveneens afgeserveerde) verordening ook nog eens zichzelf tot hoogste ambtenaar willen aanstellen met een mandaat naar Noord-Koreaans model, uiteraard salarisverhoging en de sleutel van de overheidskas.
“De Eilandgriffier is verantwoordelijk voor het leveren van kundig staatsrechtelijk, staatkundig en procedureel advies. De Eilandgriffier is verantwoordelijk voor het entameren van ideeën en ontwikkelingen die een bijdrage leveren aan de kwaliteitsverbetering van het lokaal bestuur van Bonaire”, heeft De Wolff in zijn eigen taakomschrijving opgetekend. Van een goed functionerende griffier mag worden verwacht dat hij zijn broodheer behoedt voor juridische uitglijders en die daar niet juist toe aanzet. Het is nu aan de Eilandsraad over zijn toekomst te beslissen. Dat is overigens niet de eerste keer dat hem dat overkomt, want de niet zo brave borst is een grootverzamelaar van mislukte dienstverbanden.
Abraham en zijn handlanger hebben hun hand overspeeld. Mogelijk dat ze gedacht hebben de leden van de andere fracties te paaien met het voorstel dat Eilandsraadsleden voortaan bij vluchten langer dan 6 uur businessclass mogen vliegen en bovenop de vergoeding van logies met ontbijt 295 dollar aan daggeld toebedeeld krijgen… Dat riekt naar omkoping, maar het is bovenal volstrekt gevoelloos richting de 4 van de 10 Bonairianen die onder de armoedegrens moeten zien te overleven. Die kunnen van de meerkosten van een businessticket zeker 2 maanden rondkomen.
Kadushi is het buitenbeentje van DossierKoninkrijksrelaties.nl: een stekelige rubriek die soms wel eens ‘au’ kan doen.