Den Haag – De VVD zet de onafhankelijkheid van de Caribische delen van het Koninkrijk bij de komende verkiezingen op de agenda. In het Statuut moet de “expliciete bepaling” worden opgenomen dat Curaçao en Sint Maarten, maar ook de bijzondere gemeenten Bonaire, Sint Eustatius en Saba – net als Aruba – het recht hebben het Koninkrijk te verlaten.
Dat staat te lezen in het vandaag gepresenteerde conceptverkiezingsprogramma van de liberalen. De wens om het voor de eilanden eenvoudiger te maken onafhankelijk te worden is niet nieuw. In januari 2019 diende toenmalig VVD-Kamerlid André Bosman een initiatiefwetsvoorstel in. Sinds diens vertrek uit de Kamer ligt de behandeling stil.
In het conceptverkiezingsprogramma ‘Ruimte geven, grenzen stellen’ keert een nog ouder initiatiefwetsvoorstel van Bosman terug: de toelatingsregels die Curaçao, Aruba en Sint Maarten hanteren voor Europese Nederlanders moeten ook in omgekeerde richting gaan gelden. In 2016 verwierp de Tweede Kamer het voorstel.
Uit het VVD-conceptverkiezingsprogramma
Koninkrijksrelaties
In het belang van de inwoners behoeven het bestuur en de overheidsfinanciën op Aruba, Curaçao en Sint-Maarten verbetering. Voor Bonaire, Sint-Eustatius en Saba geldt hetzelfde als het gaat om versterking van de economie.
▶ Versterken Caribisch deel van het Koninkrijk. Er moet verder worden gegaan met de versterking van het Caribisch deel van het Koninkrijk. Samen met Aruba, Curaçao en Sint- Maarten werken we aan goed en integer bestuur, financieel solide beleid, de aanpak van corruptie, het duurzaam versterken van de economieën en het onderwijs.
▶ Financiële deugdelijkheid. Hervormingen zijn niet alleen nodig voor de eilanden om op eigen benen te kunnen staan, ook de bevolking van de eilanden is daarbij gebaat. De autonome landen hebben een eigen verantwoordelijkheid en moeten financieel hun eigen broek op houden. Nederland kan ondersteuning bieden bij de borging van de kwaliteit van het bestuur, justitie en financiën.
▶ Modernisering relaties. Als uitgangspunt voor de relaties binnen het Koninkrijk geldt wederkerigheid. De voorwaarden die Aruba, Curaçao en Sint-Maarten stellen aan Europese Nederlanders die zich daar willen vestigen, gelden voortaan ook andersom. In het Statuut voor het Koninkrijk wordt een expliciete bepaling opgenomen dat naast Aruba ook Curaçao en Sint-Maarten kunnen verklaren dat ze onafhankelijk willen worden en dus het recht krijgen om het Koninkrijk te verlaten. Ook Bonaire, Sint-Eustatius en Saba kunnen bepalen onafhankelijk te willen worden.