Den Haag – De twee belangrijkste wetten voor Caribisch Nederland, de WolBES en de FinBes die de bestuurlijke en financiële verhoudingen met het Rijk regelen, gaan flink op de schop. Inwoners van Bonaire, Sint Eustatius en Saba krijgen via een zogeheten internetconsultatie de kans de voorgestelde wijzigingen te becommentariëren.
Beide wetten zijn van kracht geworden toen de eilanden op 10 oktober 2010 als bijzondere gemeenten deel zijn gaan uitmaken van het land Nederland. In de praktijk is naar voren gekomen dat sommige regels anders uitpakken dan destijds bedoeld. Bovendien zijn de eilanden zelf ook in de tussenliggende tijd veranderd.
De wetten ademen Haags wantrouwen tegen de lokale besturen uit, dat wil het kabinet wegnemen. Zo wordt het financieel toezicht verplaatst van de voorkant van het begrotingsproces naar de achterkant en wordt voor het bepalen van het aantal gedeputeerden en eilandsraadsleden de methodiek van Europees Nederlandse gemeenten overgenomen. Daarnaast wordt de functie van rijksvertegenwoordiger – op de eilanden eerder als stoorzender dan bruggenbouwer ervaren – opgeheven. De gezaghebbers daarentegen krijgen meer taken.
De wetsvoorstellen zijn in overleg met de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba tot stand gekomen. Voordat ze ter vaststelling aan de Tweede Kamer worden aangeboden, krijgen de inwoners van Caribisch Nederland de gelegenheid te reageren en suggesties te doen voor aanpassing. Dat kan (tot 1 oktober) via de website https://www.internetconsultatie.nl/wolbesfinbes. Daar staat alle relevante informatie (o.a. de wetsvoorstellen en de memories van toelichting), naast het Nederlands ook in het Papiaments en het Engels.
Hoewel de wetsvoorstellen in belangrijke mate tegemoetkomen aan wensen uit de politiek op de eilanden is de Eilandsraad van Bonaire er niet gerust op. Die heeft vorige maand unaniem een motie aangenomen waarin de regering wordt gewaarschuwd de wetsvoorstellen niet aan de Tweede Kamer aan te bieden zonder dat de Eilandsraad met de wijzigingen heeft ingestemd.