In de zondagse estafette-rubriek ‘Bericht uit…’ belichten columnisten uit de Caribische delen van het Koninkrijk bij toerbeurt de kanten van hun eiland waarvan zij vinden dat die de aandacht van alle koninkrijksburgers verdienen. Vandaag komt het bericht uit Bonaire.
Moederdag
Door Burney el Hage
Vandaag is het moederdag. Een dag waarop de moeders in het zonnetje worden gezet. In deze traditie wil ik vandaag een korte bijdrage geven door het licht te schijnen op de realiteit van de doorsnee-moeder van Bonaire.
Elke moeder heeft in principe het beste voor met haar kind, welke kaarten zij dan ook door het leven toebedeeld heeft gekregen. Voor de kenners van onze eilanden hoeft het geen betoog dat de armoede en de eenoudergezinssituatie veelal de norm is en dat de meeste moeders zelf ook ongunstige kaarten toebedeeld hebben gehad. Hierdoor is de fundering van hun leven wankel. Het kaartenpak dat op de eilanden gebruikt wordt, lijkt vele ongunstige kaarten te bevatten. Desondanks proberen deze moeders, ongeacht hun (jonge)leeftijd, financiële- of sociale situatie er toch, op hun manier, er het beste van te maken. Cijfers (bron: CBS.NL) schetsen de historische gezinssituatie als volgt:
Generatie na generatie groeien kinderen op in eenoudergezinnen waar de biologische vader afwezig is en in de regel ook niet (naar behoren) bijdraagt aan de kosten van levensonderhoud van het kind. Dit brengt een extra uitdaging met zich mee, naast de vaak al aanwezige financiële en sociale uitdagingen. De lasten van deze uitdagingen komen allemaal op het bordje van de moeder terecht. Zij moet het maar zien op te lossen of te organiseren. En dat terwijl deze moeders fulltime, of zelfs met meerdere banen, moeten werken waardoor maar weinig tijd beschikbaar blijft om zich met de verzorging en opvoeding van hun kinderen bezig te houden.
Maar als je rondkijkt, dan zie je toch vaak dat deze moeders hun uiterste best doen om hun kind gelukkig te maken. Het gebrek aan tijd en aandacht wordt vaak gecamoufleerd of overgecompenseerd, bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat de kinderen er altijd tot in de puntjes uitzien of door het organiseren van goedgeslaagde verjaardagsfeestjes of andere leuke activiteiten. Maar vergeet nooit dat hier op de eilanden niet alles wat blinkt ook daadwerkelijk goud is. Schijn bedriegt. Achter de mooie kleding, leuke activiteiten en de overigens oprechte vrolijkheid schuilen zorgen, worstelingen en verdriet. En, dat vaak over de meest fundamentele zaken van het leven.
Het opvallende is dat binnen onze samenleving de moeders altijd een hele belangrijke rol hebben gehad binnen het gezin en de maatschappij. Voor de meesten is de moederfiguur een, soms ook wel de enige constante in hun leven. De moeder die er altijd en onder alle omstandigheden voor je is, je altijd zal steunen en altijd van je zal houden. Die band is er meestal niet met de vader, omdat die te ver weg staat. De moeder zorgt ervoor dat er naast een woonplek ook eten, drinken, kleding en schoolspullen zijn. De moeder zorgt voor een routine en enige stabiliteit. Het is bijna een wonder dat ze het voor elkaar krijgt.
De moeder, eenmaal oma geworden, speelt ook een belangrijke rol bij het opvoeden en verzorgen van de kleinkinderen. Bijna alle kinderen hebben een hechte band met hun oma. Het is nog steeds vrij normaal dat de oma de kleinkinderen na school en in de weekenden opvangt. Velen zijn zelf grotendeels of zelfs helemaal door oma opgevoed. Dit is de reden dat de kinderen zo gehecht zijn aan hun oma, omdat de oma de facto de rol van de moeder vervult.
De moeder/oma wordt ook niet makkelijk in een bejaardentehuis geplaatst, maar blijft zo lang mogelijk thuis wonen en zo nodig bij het gezin inwonen. De oma heeft een bijna hogere rang dan de moeder. Een voor mij onoplosbaar raadsel blijft het feit dat mannen ook veelal in een eenoudergezin zijn opgegroeid en ze dus ook het verdriet en de grote uitdaging van hun moeders om te overleven hebben ervaren. Moederdag is hierdoor ook een dag van reflectie voor de mannen die nalaten hun verantwoordelijkheid te dragen.
Maar hoe dan ook, de moeder en oma zijn bij ons DE spil van het gezin, de familie en zelfs van de maatschappij. Met recht worden ze in het zonnetje gezet, alhoewel op onze eilanden de airco de voorkeur boven de tropenzon zal hebben.