Zo veel lof over haar gewaagde garderobe staatssecretaris Van Huffelen uit de modewereld op haar palmares mag bijschrijven, zo kritisch wordt zij beoordeeld op haar functioneren op het dossier Koninkrijksrelaties. En terecht: Ze beloont wanbeleid van de regeringen van de autonome landen Curaçao, Aruba en Sint Maarten met 120 miljoen euro om in één moeite door te verdedigen dat de regering de armoede in de bijzondere gemeenten Bonaire, Sint Eustatius en Saba voorlopig nog een jaartje of meer in stand houdt. Want zij en haar collega-bewindspersonen hebben immers al “heel veel stappen gezet” om het leven van duizenden door de elkaar opvolgende kabinetten Rutte onder de armoedegrens gegijzelde BES-burgers een beetje minder onleefbaar te maken. Je moet maar durven.
We zijn pas halverwege de maand en Den Haag heeft al zo’n 6 uur weggedebatteerd over de eilanden. Kom daar eens om als Klazienaveen of Terschelling. Aan in tijd gemeten aandacht valt er niet te klagen. En, zo moet worden erkend, begint elk debat hoopgevend met stoere woorden van de Kamerleden. De anders zo bedaagde Senaat kwam zelfs met een heuse deadline: voor de zomer een sociaal minimum! De Tweede Kamer toonde zich deze week wat bescheidener en dorst niet meer te vragen dan een paar extra druppeltjes op de gloeiende plaat. De helft van haar spreektijd spendeerde mevrouw Van H. met te pochen hoe veel het kabinet al heeft gedaan. Hoe waagden de Kamerleden anders te suggereren, reageerde ze pinnig. Je moet maar durven.
De smoes om recht te praten wat niet recht te praten valt: eerst moet door de Commissie Thodé worden vastgesteld of er een kloof is tussen het minimumloon en de kosten van levensonderhoud. En zoja, hoe groot die kloof is. Het is al heel wat dat mevrouw Van H. het waarschijnlijk acht dat er überhaupt een kloof is, maar zolang niet vast staat hoe groot die is, kan ze “geen verdere stappen zetten” om de armoede te verlichten. En als de kloof groot blijkt, dan kan die, zo gaf mevrouw Van H. alvast maar een voorwaarschuwing, niet in één keer worden gedicht. Dus: hoe alarmerender de armoede, hoe langer het kabinet er over wil doen om de nood te ledigen. Je moet maar durven.
Met alle respect voor de leden van de Commissie Thodé: verrassend zullen de uitkomsten van hun onderzoek niet zijn. Al in 2014 heeft het gezaghebbende Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD) berekend wat je op Bonaire nodig hebt om rond te komen. In 2019 deed Regioplan het dunnetjes over. Maar het Kabinet van de Gelijkwaardigheid vindt nieuw onderzoek nodig. Terwijl het ook consumentenbond Unkobon zou kunnen vragen. Die kan tot achter de komma vertellen wat per type huishouden de kosten van levensonderhoud zijn.
Van Kamerleden heeft mevrouw Van H. niks te vrezen. De Senaat – rustoord voor politici die het tempo niet meer kunnen bijbenen – was na twee uur ‘debatteren’ al weer vergeten de staatssecretaris een deadline te hebben opgelegd. En de Tweede Kamer dan? Daar ebt de interesse voor Caribisch Nederland steeds verder weg. Van de twintig fracties namen er donderdag slechts vier deel aan het BES-debat. Nog één keer verkiezingen en de commissie voor Koninkrijksrelaties moet wellicht bij gebrek aan leden worden opgeheven…
Voor de Bonairianen, Statianen en Sabanen zal het niet veel uitmaken. De twee recente BES-debatten hebben het sociaal minimum geen hap, zelf geen hapje dichterbij gebracht. Er komt nog een vervolg in de vorm van een tweeminutendebat, bedoeld om moties in te dienen. Wonderen zijn de wereld niet uit, maar de kans dat binnen afzienbare tijd een einde komt aan een schandaal dat volgens senator Jeroen Recourt niet onderdoet voor de toeslagenaffaire, is verwaarloosbaar klein.
Van Bonaire, Statia en Saba is het maar een kleine stap naar Schiermonnikoog, constateerde Kadushi deze week bij het inlossen van een jarenoude belofte aan Ineke van Gent. De huidig en zojuist herbenoemde burgemeester was van 1998 tot 2012 woordvoerder Koninkrijksrelaties voor de Tweede Kamerfractie van GroenLinks. Ze toonde in die jaren een warmer hart voor de bevolking van de Caribische delen van het Koninkrijk dan hun eigen bestuurders. Die betrokkenheid is niet verminderd.
Pratend over het uitdelen van 120 miljoen aan de CAS-landen en het vooruitschuiven van het sociaal minimum voor de BES-eilanden drong zich de gedachte op: wat zou Ineke van Gent een goede staatssecretaris van Koninkrijksrelaties zijn! Streng en rechtvaardig. Precies waar het al jaren aan ontbreekt.
Kadushi is het buitenbeentje van DossierKoninkrijksrelaties.nl: een stekelige rubriek die soms wel eens ‘au’ kan doen.