In de zondagse estafette-rubriek ‘Bericht uit…’ belichten columnisten uit de Caribische delen van het Koninkrijk bij toerbeurt de kanten van hun eiland waarvan zij vinden dat die de aandacht van alle koninkrijksburgers verdienen.
Het moet anders
Door Mia van Deelen
Wat overpeinzingen aan het eind en het begin van een jaar. Veel van hetzelfde, maar dat krijg je als er weinig verandert. Een bevinding van de Commissie van Wijzen, leidend tot de interventie van februari 2018, was dat Den Haag het aan visie ontbreekt ten aanzien van Caribisch Nederland. En daar is nog helemaal niets in veranderd. Als men mij zou vragen wat een dergelijke visie dan zou moeten bevatten, dan – zo geef ik toe – weet ik het ook niet precies.
Maar het besef daartoe zou mij wel aan het overleg met de Statianen brengen onder leiding van een neutraal iemand zonder dubbele agenda en die er geen carrièresprong aan over hoeft te houden. Wat is de visie van de Statiaan op de toekomst van het eiland en wat verwacht de Statiaan van Den Haag? En wellicht ook omgekeerd: wat verwacht Den Haag van Caribisch Nederland in het algemeen, en van Statia in het bijzonder. Die dialoog ontbreekt ten enenmale!
Er zijn beleidsgebieden waarin het mijns inziens fundamenteel anders moet. Neem nu bijvoorbeeld het intereilandelijk vliegverkeer. De momenteel veel te dure verbindingen moeten aanzienlijk goedkoper beschikbaar komen als openbaar vervoer. Dat geluid is bij het ministerie van IenW wel bekend, maar de animo – of zo u wilt: de publieke druk van de Tweede Kamer – is te gering om er op korte termijn iets aan te doen. Men verschuilt zich achter nadere studies en andere vertragende ‘wapens’ om het zo lang mogelijk voor zich uit te schuiven. En de regeringscommissaris? Tja, die heeft er zelf geen last van en van heel veel zorg om de bewoners geeft ze geen blijk. Van druk van haar kant is nog weinig te merken.
Het lijkt me overigens vanzelfsprekend dat de drie BES-eilanden veel beter onderling verbonden moeten zijn. Dus een periodieke verbinding – als ware het een busverbinding in Europees Nederland – tussen Bonaire, Sint Eustatius en Saba zou naar mijn idee een vanzelfsprekendheid moeten zijn.
Dat brengt me op een natuurlijke wijze tot een volgend beleidsterrein waarop het fundamenteel anders zou moeten: de zorg. Met een goed geoutilleerd ziekenhuis op Bonaire is er goede specialistische zorg voorhanden in het BES-gebied (voor zover mij bekend onderhoudt het ziekenhuis ook goede contacten met Academische Ziekenhuizen in Europees Nederland). Als het ziekentransport dan ook langs eerder genoemde luchtwegen tussen Bonaire, Sint Eustatius en Saba plaatsvindt, dan is de zorg minder afhankelijk van Sint Maarten.
Het ziekenhuis in Sint Maarten is – gezien vanuit Saba en Sint Eustatius – in dat scenario alleen maar interessant voor acute specialistische hulp (Sint Maarten is ongeveer twintig minuten vliegen van Sint Eustatius, waar Bonaire vier a vijf kwartier ver weg is). In het scenario dat Bonaire de centrale ziekenhuisvoorziening voor het BES-gebied wordt (met Academische Ziekenhuizen in het ‘achterland’ i.c Europees Nederland) is de zorgfunctie in Colombia overbodig. Zonder berekening veronderstel ik dat alleen al deze stap het voor Den Haag een aantrekkelijke overweging zou moeten zijn om de zorg voor de BES te ‘reorganiseren’. Maar Den Haag kennende zal daar wel eerst een nadere, verkennende studie voor nodig zijn…
Ten slotte het sociale domein. Al heel lang vraag ik mij af waarom het verschil tussen de eersterangs- en tweederangs Nederlanders in stand wordt gehouden. In Nederland is er geen regionaal verschil ten aanzien van het sociaal minimum, dus dat zou er ook niet moeten zijn voor Caribisch Nederland. Je zou kunnen aanvoeren dat het de werkgevers zijn die moeten opdraaien voor de daardoor verhoogde lonen. Dat lijkt me fiscaal op te lossen. Als er al sprake is van een probleem. Het lijkt me tamelijk onverteerbaar om iets NIET te doen omdat slechts weinigen er (enige) last van ondervinden.
*******************************************************************************************
Team DossierKoninkrijksrelaties.nl wenst u een gezond en vredig 2023