Sint Eustatius – Het onder toezicht van de regering gestelde bestuur van het openbaar lichaam Sint Eustatius heeft volgens de rechter onrechtmatig gehandeld door het gevaar van de klif onder de pet te houden en – uit zuinigheid – onvoldoende veiligheidsmaatregelen te nemen. Dat blijkt uit het vandaag gewezen vonnis in een rechtszaak die het bedrijf Eco Statia tegen de lokale overheid heeft aangespannen.
Het openbaar lichaam moet over uiterlijk 3 maanden starten met het nemen van maatregelen om het gevaar van loskomende rotsblokken weg te nemen. Omdat de rechter het waarschijnlijk acht dat de overheid de veroordeling naast zich neerlegt, is een dwangsom van toepassing die kan oplopen tot een miljoen dollar. Het vonnis is bij voorraad uitvoerbaar. Een eventueel hoger beroep heeft dus geen opschortende werking.
Eco Statia verwierf in 2013 een stuk erfpachtgrond waar het bedrijf het Orange Bay Hotel, de Harbour Club en de First Salute Lounge wilde realiseren. Het lokale bestuur herinnerde de directie geregeld aan de bouwplicht, terwijl het op dat moment bekend was met alarmerende rapporten waaruit bleek dat de locatie onveilig was. De rapporten werden niet gedeeld met Eco Statia. Een voorstel van een van de onderzoekers de klif te beveiligen werd afgewezen, omdat het openbaar lichaam en het Rijk de benodigde 5 miljoen dollar niet wilden betalen.
Het vonnis is buitengewoon blamerend voor oud-regeringscommissaris en huidig staatssecretaris van Financiën Marnix van Rij die in 2020/2021 op de hoogte moet zijn geweest van de rapporten. Pas na diens terugkeer naar Den Haag kreeg Eco Statia een bouwstop opgelegd. Deze zomer overhandigde een klokkenluider de onder het tapijt geveegde rapporten aan DossierKoninkrijksrelaties.nl. De daarop volgende publicatie was voor staatssecretaris Van Huffelen geen reden om in actie te komen.
Op basis van diezelfde rapporten velt de rechter vandaag een snoeihard oordeel over het handelen van de overheid: “Nalatig en in strijd met wat maatschappelijk betamelijk is.” Met het vonnis in de hand lijkt Eco Statia sterk te staan in een procedure om de geleden miljoenenschade te verhalen.
Sinds februari 2018 staat Sint Eustatius onder direct toezicht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Dat gebeurde omdat het toenmalige Bestuurscollege werd verweten zijn taken “ernstig te verwaarlozen”. Het lokale bestuur wordt sindsdien geleid door een door Den Haag aangestelde regeringscommissaris.
Lees hier het gehele vonnis
