In de zondagse estafette-rubriek ‘Bericht uit…’ belichten columnisten uit de Caribische delen van het Koninkrijk bij toerbeurt de kanten van hun eiland waarvan zij vinden dat die de aandacht van alle koninkrijksburgers verdienen. Vandaag komt het bericht uit Sint Maarten.
Carnaval & Calypso
Door Terrance Rey
Wist je dat carnaval ertoe heeft bijgedragen dat Trinidad en Tobago in 1962 onafhankelijk werden? In mijn tweede column ooit geschreven voor DossierKoninkrijksrelaties.nl vertelde ik dat muziek, eten en drinken medebepalend zullen zijn voor de nationale identiteit van wat een Sint Maartenaar is.
Dr. Eric Williams – ook bekend als Eric the Conqueror volgens The Mighty Sparrow – zei in een van zijn toespraken in 1962 als eerste premier van het onafhankelijke Trinidad en Tobago dat als de bevolking dezelfde liefde en toewijding voor het land zou tonen als voor de hele carnavalsviering de twee eilandstaten de rijkste natie ter wereld zouden zijn.
Ik zei hetzelfde met niet zoveel woorden over de Sint Maartense bevolking. Het enige dat Sint Maartenaren op de been krijgt is muziek, eten en drinken. Daarom is carnaval niet alleen het grootste culturele evenement op Sint Maarten, maar ook eentje waar het meest naar wordt uitgekeken. Calypso is een groot onderdeel van carnaval en het is het meest culturele, unieke en opwindende evenement tijdens de carnavalsdagen naast de J’ouvert ochtendmassaparade en de Grand Parade.
Vóór de komst van internet, blogsites en sociale media was calypso de enige acceptabele manier om sociaal commentaar te geven op de samenleving en haar leden, vooral politici, regeringsleiders en ondernemers. ‘Throwing shade’ zoals de schoolkinderen dat tegenwoordig zeggen. Maar calypso was de enige en veiligste manier voor calypsonianen om stenen te gooien en hun handen verborgen te houden. Ik weet zeker dat de oudere generatie anekdotes heeft van kings en monarchs in Kaiso die de beste en gemeenste teksten over politici, machthebbers en gezagsdragers hadden.
Ik herinner me Fire in the Town van Kaiso Genius en Case from Hell van King Beau Beau. Voor het analyseren van de teksten van deze liedjes zullen we historici, eilandsarchivarissen en fanatieke verzamelaars van krantenknipsels nodig hebben om uit te leggen waar deze calypso’s over gingen. Ik vroeg aan Leroy Brooks ooit waar zijn calypso Case from Hell over ging en hij zei snel dat hij het zich niet meer kon herinneren. Ik geloof meer dat hij, gezien zijn huidige functie bij VKS, politie en immigratie en omdat ik een nieuwsuitgever ben, geen oude botten wilde opgraven en de zaak voor het gerechtshof wil laten komen waarvoor hij dan een advocaat nodig zal hebben om even wat teksten uit zijn destijds zeer populaire calypso te parafraseren.
Kaiso Brat nam daarentegen geen blad voor de mond in de teksten van zijn calypsoliedjes. Hier zijn enkele verzen uit zijn Whatating:
I hear they selling out Antillian passport
To some fellows coming down from Hong Kong by boat
We need a strong voice down in Curacao
So the Prime Minister will be King Beau Beau
Along with King Genius, Dow and King Stunky
Down in Parliament representing we
Finance minister I gone tell you flat
Will be nobody else than the Mighty Kat.
I hear that is somebody down in Curacao
That is who working the obeah on Bettico
Whattating!
The Government Office gone down by Chapotin
Natuurlijk wist iedereen op Sint Maarten wat er gaande was bij Chapotin. Calypso was in die periode de verbindende factor die de bevolking van Sint Maarten samenbracht en gaf iets waar iedereen het over eens kon zijn: vertier.
Wie weet, misschien helpt de calypso Sint Maarten ooit de eilandnatie haar culturele en nationale identiteit te vinden en dan zullen we echt weten wat of wie een Sint Maartener is. Als calypso Trinidad en Tobago heeft kunnen helpen onafhankelijkheid te bereiken, kan de Siamese-tweestaat Sint Maarten/Saint Martin misschien niet alleen eenheid in een vlag vinden, zoals onlangs is bepaald met het officieel vaststellen van de unity flag, maar ook in muziek, eten en drinken en zo op een dag volledige en echte onafhankelijkheid verkrijgen.
Tenslotte een couplet uit King Beau Beau’s recente eerbetoon aan Sint Maarten:
St. Maarten harbored so many rugrats to riches
St. Maarten has uplifted many people from ditches
St. Maarten has been helping families over the years
St. Maarten has even turn smugglers into millionaires
Dat is Sint Maarten voor je. Dit is allemaal mogelijk. ‘Only in St. Maarten’ zoals wij dat hier op het eiland altijd zeggen.