Den Haag – Voor inwoners van Bonaire, Sint Eustatius en Saba gaat de inkomstenbelasting per 1 januari omlaag. Dat is het gevolg van een (nog vast te stellen) inflatiecorrectie van de belastingvrije voet.
Dat kondigt staatssecretaris van Financiën Marnix van Rij aan in een brief aan regeringscommissaris van Sint Eustatius Alida Francis. Hij verwacht een “forse verhoging” van de belastingvrije voet. Met andere woorden: de grens van waaraf men belasting over het inkomen moet afdragen komt hoger te liggen. Hoe veel hoger wordt in oktober vastgesteld.
Het effect van de jaarlijkse inflatiecorrectie wordt bovendien vergroot doordat, zo is op Prinsjesdag bekend gemaakt, de belastingvrije voet met 500 dollar extra te verhogen.
Lees hieronder de gehele brief van Van Rij
Geachte mevrouw Francis,
Ik ontving uw brief van 22 januari jl. in goede orde; waarvoor mijn dank. Allereerst wil ik u mijn welgemeende excuses aanbieden voor de vertraagde reactie. In uw brief verzoekt u om naar aanleiding van de verlaging van de belastingvrije som in de Wet inkomstenbelasting BES per 1 januari 2022 de wijze van communiceren hierover in de toekomst te verbeteren. In het verlengde daarvan vraagt u eveneens aandacht voor de verhoging van de belastingdruk voor inwoners van Caribisch Nederland in het algemeen, en de daaraan gekoppelde algemene lastenverzwaring van de inwoners van
Sint Eustatius in het bijzonder.
Zoals u wellicht bekend is, worden reeds vanaf het jaar van invoering van de
Wet inkomstenbelasting BES in 2011 enkele in die wet opgenomen bedragen, waaronder de belastingvrije som, jaarlijks (automatisch) aangepast aan de inflatie. Om die jaarlijkse aanpassing te berekenen wordt gebruikgemaakt van door het CBS vastgestelde consumentenprijsindexcijfers. De manier waarop die berekening plaatsvindt, is in de wet vastgelegd. Vanwege per saldo stijgende prijzen heeft deze jaarlijkse aanpassing tot en met 2021 vrijwel elk jaar tot een verhoging van de belastingvrije som geleid.
In 2022 is echter sprake geweest van een (automatische) verlaging van de belastingvrije som met 3,0% omdat uit de door het CBS vastgestelde consumentenprijsindexcijfers bleek dat het algehele prijsniveau op Caribisch Nederland in de referentieperiode waarover de inflatiecorrectie wordt berekend met 3,0% was gedaald. De verleende subsidie op elektriciteit, water en internet is daar een belangrijke oorzaak van. Bij deze berekening is, volgens de gebruikelijke methodiek, het gemiddelde prijsniveau in de periode 1 juli 2020 tot en met 30 juni 2021 vergeleken met hetzelfde prijsniveau in de periode 1 juli 2019 tot en met 30 juni 2020. Omdat de inflatie op Caribisch Nederland na deze referentieperiode sterk is opgelopen zal de jaarlijkse inflatiecorrectie per
1 januari 2023 naar alle waarschijnlijkheid leiden tot een forse verhoging van de belastingvrije som. De omvang van die stijging is op dit moment nog niet bekend.
Wel is inmiddels besloten – zoals op Prinsjesdag 2022 is aangekondigd – om de belastingvrije som per 1 januari 2023 met 500 USD per persoon extra te verhogen. Ik licht dat hierna verder toe.
De verlaging van de belastingvrije som in 2022 is dus voortgevloeid uit een reeds bestaande en in de wet vastgelegde (automatische) berekeningsmethodiek. Er is geen afzonderlijke maatregel getroffen of wetswijziging doorgevoerd om tot verlaging van de belastingvrije som over te gaan. Mede in verband daarmee is de jaarlijkse wijziging van de belastingvrije som niet expliciet onder de aandacht van de inwoners van Sint Eustatius gebracht. Ook in eerdere jaren, bij een stijgende belastingvrije som, is dit niet gebeurd. Wel worden de nieuwe bedragen altijd aan het begin van elk jaar gepubliceerd op de website van de Belastingdienst/Caribisch Nederland (B/CN), zo ook dit jaar. De verrassing die door de burgers van Sint Eustatius is ervaren, betreur ik uiteraard. In verband daarmee zullen vanaf dit jaar jaarlijks reeds in december, overeenkomstig
Europees Nederland, de belangrijkste (fiscale) wijzigingen voor het komende jaar worden gepubliceerd op de site van B/CN. Op die manier kunnen inwoners van Sint Eustatius zich hierover tijdig informeren.
Ook vraagt u om breder rekening te houden met de koopkracht van de bevolking op Sint Eustatius. Voor het kabinet staat centraal dat Sint Eustatius een gelijkwaardig onderdeel van Nederland is. Het ijkpunt voor het sociaal minimum is daarbij het kompas ten aanzien van bestaanszekerheid. Zo is er met ingang van 1 januari 2022 in dat kader reeds het wettelijk minimumloon verhoogd. In het coalitieakkoord is verder 30 miljoen euro structureel beschikbaar gesteld om onder andere armoede te bestrijden en bestaanszekerheid te verbeteren. Over de aanwending van deze 30 miljoen euro zijn inmiddels bestuurlijke akkoorden gesloten tussen het Rijk en elk van de drie eilanden van Caribisch Nederland.
Door een samenloop van omstandigheden is de koopkracht in Sint Eustatius – net zoals in Europees Nederland – verder onder druk komen te staan; vooral de wereldwijde prijsstijgingen zijn hier debet aan. Voor het kabinet is dat reden geweest om, vooruitlopend op eventuele structurele maatregelen, via een pakket van 5 miljoen euro voor Caribisch Nederland, tijdelijke compensatie te bieden voor de inwoners van Sint Eustatius. In dat kader wijs ik op de per 1 april jl. doorgevoerde verlaging van de accijns op benzine en op de door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid doorgevoerde eenmalige energietoeslag op Sint Eustatius voor inwoners met een laag inkomen.
Daarnaast zijn in het op Prinsjesdag gepresenteerde Belastingplan 2023 twee maatregelen opgenomen die relevant zijn voor Sint Eustatius. In de eerste plaats is dat het verlengen van de huidige, tijdelijke, accijnsverlaging op benzine gedurende de eerste helft van 2023. In de tweede helft van 2023 wordt deze accijnsverlaging gehalveerd, waarna deze verlaging met ingang van 1 januari 2024 komt te vervallen. Ten tweede is er een additionele, beleidsmatige verhoging van de belastingvrije som met USD 500 per persoon voorgesteld vanaf 1 januari 2023. Deze verhoging komt bovenop de jaarlijks toe te passen inflatiecorrectie. De omvang van deze inflatiecorrectie kan pas in de loop van oktober dit jaar, nadat de definitieve consumentenprijsindexcijfers over het tweede kwartaal van 2022 door het CBS worden gepubliceerd, worden berekend.
Ik vertrouw erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.