Den Haag – Het kabinet stelt in 2023 € 16 miljoen beschikbaar voor een verbetering van de koopkracht voor inwoners van Bonaire, Sint Eustatius en Saba. In 2024 wordt vervolgens een extra € 12 miljoen beschikbaar gesteld en vanaf 2025 jaarlijks € 4 miljoen. Het geld is onderdeel van de brede maatregelen die worden genomen om de koopkracht te verbeteren.
Deze koopkrachtversterking komt bovenop de extra financiële middelen uit het Coalitieakkoord van structureel € 30 miljoen (€ 23 miljoen in 2022) om de levensstandaard van de inwoners van Caribisch Nederland te verbeteren. En is in aanvulling op de € 5 miljoen die in maart jl. door het kabinet ter beschikking zijn gesteld voor het in 2022 verlagen van de accijnzen en het introduceren van een energietoeslag voor huishoudens met een laag inkomen.
Het nu door het kabinet extra vrijgemaakte bedrag wordt gebruikt om de energietoeslag ook in 2023 beschikbaar te stellen. Het gaat hier om een bedrag van $ 1300 voor huishoudens tot 130% van het wettelijk minimum loon. Ook wordt de verlaging van de accijns op benzine in 2023 verlengd: 16 USD cent per liter voor de eerste helft van 2023 en 8 USD cent per liter voor de tweede helft van 2023.
Daarnaast krijgen ouderen in 2023 een hoger basispensioen. De verhoging van de AOV komt overeen met het bedrag dat aanvankelijk voor 2025 was beoogd. Dit betekent dat een AOV gerechtigde met volledige AOV-opbouw, afhankelijk van de woonplaats binnen Caribisch Nederland, per maand circa 150 dollar extra krijgt.
Verder krijgen ouders volgend jaar meer kinderbijslag en wordt de kinderopvang goedkoper. Dit betekent voor een alleenstaande moeder met 2 kinderen van bijvoorbeeld 1 en 3 jaar dat zij per maand $40 dollar extra kinderbijslag krijgt en $50 dollar per maand minder betaalt aan kinderopvang (bij volledige opvang).
Ook wordt de belastingvrije som verhoogd. Dat is het deel van het inkomen waar geen belasting over betaald hoeft te worden. De verhoging van de belastingvrije som in Caribisch Nederland met USD 500 leidt tot een lastenverlichting van 30,4% x USD 500 = circa USD 150 op jaarbasis voor inwoners van Caribisch Nederland die loon- of inkomstenbelasting betalen.
De koopkrachtmaatregelen zijn extra bovenop de inflatiecorrectie die als regel per 1 januari wordt toegepast op het wettelijk minimumloon, de AOV, de AWW, de onderstand en de kinderbijslag (als ook de belastingvrije som). De hoogte van de inflatiecorrectie wordt bepaald op basis van de consumentenprijsindex van het CBS over het derde kwartaal van 2022. Dit percentage komt rond 20 oktober naar buiten. Het inflatiepercentage over het tweede kwartaal 2022 lag rond de 8 à 9%, maar hoe dit zich richting het eind van het derde kwartaal van dit jaar ontwikkelt, is vooraf niet goed te voorspellen.
Of het kabinet met aanvullende maatregelen komt om net als in Europees Nederland de gestegen energiekosten te dempen, wordt over 2 weken bekend, zo kan worden opgemaakt uit een brief van minister van Financiën Kaag aan de Tweede Kamer.
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Koninkrijksrelaties is blij met het extra geld voor inwoners van op Bonaire, Sint Eustatius en Saba: “Het is belangrijk dat we álle inwoners van Nederland helpen met extra koopkrachtmaatregelen. Ik ben tevreden dat er ook voor Caribisch Nederland een goed pakket ligt. Maar ik weet ook: we zijn er nog niet. We moeten blijven werken aan het aanpakken van de armoede.”
Minister Schouten voor Armoedebeleid ziet dat door de huidige fors gestegen energie– en voedselprijzen de bestaanszekerheid van een groeiende groep mensen onder steeds grotere druk staat: “Daarom nemen we een groot aantal maatregelen om de koopkracht te verbeteren volgend jaar, zoals een nieuwe energietoeslag voor de lage inkomens, een hoger basispensioen en voor ouders een hogere kinderbijslag en goedkopere kinderopvang. Het is nodig dat de inkomens en kosten meer met elkaar in balans komen. Het kabinet wil hier sneller stappen op zetten.”
Het ministerie van SZW meldde voorts dat het kabinet “om inwoners van Caribisch Nederland te helpen bij het voorzien in hun noodzakelijke kosten voor levensonderhoud ook daar het minimumloon en de minimumuitkeringen te verhogen.” Of dat met hetzelfde percentage is als in Europees Nederland (10% per 1 januari) is nog niet duidelijk.