In de zondagse estafette-rubriek ‘Bericht uit…’ belichten columnisten uit de Caribische delen van het Koninkrijk bij toerbeurt de kanten van hun eiland waarvan zij vinden dat die de aandacht van alle koninkrijksburgers verdienen. Vandaag komt het bericht uit Bonaire.
De oorlog
Door Burney el Hage
De oorlog in de Oekraïne is verschrikkelijk. De verwoesting van levens en infrastructuur is vast erger dan wij op het nieuws te zien krijgen. Het is te hopen dat deze oorlog snel eindigt, zowel voor de direct betrokkenen als de rest van de wereld want uiteindelijk heeft iedereen er direct of indirect last van.
Maar als je de analisten volgt dan lijkt het erop dat de problemen niet eindigen bij een vrede tussen Oekraïne en Rusland. De oorlog in Oekraïne speelt zich eigenlijk af tegen de achtergrond van grotere internationale ontwikkelingen waar wij in het dagelijkse nieuws niet veel over horen. Het ziet ernaar uit dat wij naast economische en financiële instabiliteit (om maar niet van crisis te spreken) ook serieus rekening moeten houden met een verschuiving in de geopolitieke verhoudingen waarbij de westerse wereld haar leidende rol zal kwijtraken aan landen als Rusland, India, China en Brazilië. Niet echt naties die op onze democratische principes gestoeld zijn. En dit laatste, zou in de toekomst onze veilige democracy for life bubble best wel eens lek kunnen prikken. Hopelijk zal dit niet gebeuren, maar we moeten het wel als een wake up call zien: It’s no longer business as usual and it will probably never be the same.
Op internationale ontwikkelingen hebben wij als eiland geen grip. Het komt er nu dan ook op aan dat wij op Bonaire ons in ieder geval moeten gaan focussen op wat wij wel kunnen doen, zoals het zo goed en effectief mogelijk zelfvoorzienend worden in de basisbehoefte. Voedsel en energie voorop. De bestaande klimaatinitiatieven moeten bij wijze van spreken in de hoogste versnelling.
Aan visie heeft het Bonaire nooit geschort. Bonaire gaat verder terug in de tijd als het gaat om een duidelijke ontwikkelingsvisie, begin jaren 1970. Een duidelijke visie van een bewust duurzame groei hand in hand met een natuur & cultuur. Deze visie heeft geleid tot de oprichting van STINAPA en vervolgens tot s ’werelds eerste beschermde tropische rifformaties en kustwateren. Bonaire’s visie is echter een rijke man’s visie gebleken. Voor Bonaire, met zijn kleine gemeenschap en kleinschalige economie, is het financieel onmogelijk zo’n visie effectief uit te voeren. Na 50 jaar groei met behoud van natuur en cultuur wijst de balans niet bepaald in het voordeel van natuur en cultuur.
Inmiddels heeft Bonaire gelukkig ruim 10 jaar een zeer sterke partner in ontwikkeling en dat is Nederland. Maar desondanks komt de rol van Nederland over als reactief, zuinig en weinig betrokken (zonder visie). De lokale bestuurders hebben wel visie, maar maken onvoldoende gebruik van de voorhanden zijnde bestuursinstrumenten om tenminste gericht beleid en wet- en regelgeving te ontwikkelen. Hierdoor wordt er weinig resultaat geboekt.
Jammergenoeg, tot nu toe, gemiste kansen om Bonaire als een duurzaam eiland te etaleren in de wereld. Thema’s als duurzame energie, elektrisch rijden, rustig eiland met weinig verkeersopstoppingen, toerisme ingebed in het dagelijkse leven en cultuur, hoogwaardige landbouw en veeteelt in een moeilijke omgeving, om enkelen te noemen, zullen Bonaire bij goede implementatie een reële kans op duurzame ontwikkeling en zelfvoorziening bieden. Er wordt veel gepraat, maar er wordt weinig gerealiseerd. Goede lokale initiatieven zoals elektrisch vliegen, een business incubator en WEB’s duurzame energieplan missen helaas de noodzakelijke substantiële ondersteuning vanuit ministeries en het Rijksbestuur in Den Haag.
De voorspelling was dat de wereld post-COVID19 definitief veranderd zou zijn. De Oekraïne-oorlog doet daar nog een schepje bovenop. Onze veilige democracy for life bubble zou wel eens voorgoed verleden tijd kunnen zijn. Dus moeten wij ontwikkelingen stimuleren tot less dependency van de nogal perverse en autoritaire landen die veel traditionele grondstoffen en productiecapaciteit in handen hebben. Bonaire heeft potentieel, kansen en de visie. Maar deze rijke man’s visie is uitsluitend haalbaar met een sterke en betrokken partner in combinatie met een daadkrachtig en voortvarend lokaal bestuur.
De tijd dringt en de marktwerking onder invloed o.a. van de oorlog is slachtoffers aan het maken. Veelal verborgen slachtoffers die leiden onder de prijsstijgingen en dus steeds verder in het armoedemoeras wegzakken. Steunmaatregelen zullen ditmaal beperkt zijn. De oplossing zal echt gezocht moeten worden in zelfredzaamheid. Inkomensverhoging is slechts een kwantitatieve en tijdelijke oplossing. Innovatie en zelfvoorzienendheid is de kwalitatieve en duurzame oplossing.