Den Haag – Het Rijk heeft geen overstromingsrisicobeheerplan voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Dat erkent minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) in antwoord op vragen van de Tweede Kamer over het Nationaal Water Programma 2022-2027.
Volgens de bewindsman zijn er geen waterveiligheidsnormen nodig voor Caribisch Nederland omdat de eilanden boven de zeespiegel liggen, zo voert hij aan. Dat antwoord staat haaks op het KNMI-rapport van enkele weken geleden waarin ervoor wordt gewaarschuwd dat als gevolg van de zeespiegelstijging delen van Bonaire onbewoonbaar zullen worden.
Uit de beantwoording blijkt tevens dat de nationale Waterwet niet van toepassing is in Caribisch Nederland, want die is “gemaakt voor de situatie in Europees Nederland.” De wet geeft de minister van IenW wel de bevoegdheid in geval (dreigende) watersnood, bijvoorbeeld door een natuurramp, noodmaatregelen te treffen.
Uit het Nationaal Water Programma: “Het plangebied van het NWP bestaat uit het volledige Europese deel van het Nederlandse grondgebied, waaronder de territoriale zee en de Nederlandse Exclusieve Economische Zone (EEZ) van de Noordzee. Caribisch Nederland valt buiten de scope van dit NWP”.
Harbers stelt dat het ministerie van LNV in samenwerking met IenW in het kader van het Natuur en Milieu beleidsplan Caribisch Nederland samen met de BES-eilanden onderzoekt hoe zij kunnen komen tot een klimaatadaptatiestrategie. Volgens ingewijden staat daarbij de impact van zeespiegelstijging niet hoog op de agenda.
Voor Europees Nederland laat het kabinet onderzoeken welke maatregelen nodig zijn om dat deel van het land te beschermen tegen een eventuele zeespiegelstijging van 2 meter.
De vragen en antwoorden die betrekking hebben op Caribisch Nederland
Vraag 32
Geldt de wettelijke minimumnorm voor de jaarlijkse overstromingskans van Nederlandse waterkeringen ook voor de BES-eilanden (onze overzeese gemeenten Bonaire, Saba en Sint Eustatius)?
Antwoord 32
Nee. De Waterwet is in beginsel niet van toepassing op Caribisch Nederland, met uitzondering van artikel 5.32, waarin een specifieke verantwoordelijkheid in het geval van een (dreigende) watersnoodramp is vastgelegd. De Waterwet is gemaakt voor de situatie in Europees Nederland en daarmee niet geschikt om een op een toe te passen in Caribisch Nederland. Artikel 5.32 stelt dat de minister van IenW de bevoegdheid heeft om maatregelen op de BES eilanden te treffen in het geval van een (dreigende) watersnood.
Vraag 33
Zijn er overstromings- en andere waterveiligheidsnormen voor de BES-eilanden?
Antwoord 33
De openbare lichamen van Bonaire, Sint Eustatius en Saba kennen geen systeem van waterveiligheidsnormen. Dit hangt samen met het gegeven dat de BES eilanden boven de zeespiegel zijn gelegen en geen dichtbevolkte en diep gelegen polders kennen zoals in het laaggelegen Europees Nederland. Daar waar in Europees Nederland de nadruk ligt op bescherming tegen overstromingen, ligt het handelingsperspectief bij de BES eilanden in het tijdig waarschuwen van de bewoners en het inzetten van de crisisorganisatie. Ruimtelijke inrichting en ruimtelijke ordening bieden hier handvatten voor de lokale overheden om de waterveiligheid op de BES eilanden op orde te houden.
Vraag 34
Is er een overstromingsrisicobeheerplan voor de BES-eilanden?
Antwoord 34
De verplichtingen van de EU Richtlijn Overstromingsrisico’s (ROR), waaronder het opstellen van een overstromingsrisicobeheerplan, hebben alleen betrekking op het Europese deel van het Koninkrijk en zijn niet van toepassing op de BES-landen. In de antwoorden op de vragen 32 en 33 wordt ingegaan op het overstromingsrisicobeheer voor zover van toepassing op de BES-eilanden.
Vraag 35
Welke overheidsautoriteit is verantwoordelijk voor overstromings- en andere waterveiligheidsaspecten op de BES-eilanden?
Antwoord 35
De minister van IenW, de minister voor Natuur en Stikstof en de minister voor Volkshuisvestiging en Ruimtelijke Ordening hebben bevoegdheden in de Wet maritiem beheer BES, de Wet VROM BES, de Wet grondslagen ruimtelijke ontwikkelingsplanning BES, de Wet grondslagen natuurbeheer- en bescherming BES en artikel 5.32 van de Waterwet.
Vraag 36
Is er een klimaatadaptatiestrategie voor de BES-eilanden? Antwoord 36
In het Klimaatsignaal’21 van het KNMI worden de klimaattrends en mogelijke impacts daarvan op de BES-eilanden beschreven. Het ministerie van LNV onderzoekt in samenwerking met IenW, in het kader van het Natuur en Milieu beleidsplan (NMBP), momenteel samen met de BES eilanden hoe zij kunnen komen tot een klimaatadaptatiestrategie.