In de zondagse estafette-rubriek ‘Bericht uit…’ belichten columnisten uit de Caribische delen van het Koninkrijk bij toerbeurt de kanten van hun eiland waarvan zij vinden dat die de aandacht van alle koninkrijksburgers verdienen. Vandaag komt het bericht uit Saba.
Openbaar vervoer
Door Anton Hermans
Een van de dingen die moeilijk uit te leggen is aan vrienden en familie is hoe geïsoleerd je eigenlijk bent als je geen eigen vervoer hebt op Saba. Als je in een stad of dorp woont in Europees Nederland, dan stap je in de auto of op de fiets en ben je altijd slechts 10-20 minuten verwijderd van een ander groter dorp of stad. Ook al heb je geen eigen vervoer, dan ook is er voldoende openbaar vervoer om je daarheen te brengen waar je zijn moet. Woon je een uur reizen verder van je werk of school? Geen probleem, er is altijd wel een bus of trein die je daar kan brengen.
Op Saba is het forenzen naar school makkelijk, naar je werk is een stuk lastiger. Voor alle leerlingen van de scholen en studenten van de Saba University School of Medicine rijden er schoolbussen af en aan om te voorzien in de noodzaak van vervoer. Je kan dit zien als openbaar vervoer. In de ochtend word je opgehaald en aan het einde van de schooldag (zo rond 4 uur) word je thuisgebracht en houdt dit openbaar vervoer op en zijn de meeste jongeren aangewezen op liften of assistentie van hun ouders of kennissen als ze nog willen sporten of andere sociale activiteiten buiten de deur hebben.
Toen ik enkele weken geleden in Rotterdam was voor het bezoek aan diverse praktijkonderwijsscholen, viel me op hoe uitgebreid het openbare transportnetwerk is en hoe gewoon (en makkelijk) het is om een tram of bus te pakken. Weer terug op Saba realiseerde ik me dat de afwezigheid van openbaar vervoer (met name in de avond en in het weekend) de inwoners van Saba in isolement brengt.
Hier op het eiland doen we alles met de auto, als je tenminste een geldig rijbewijs hebt en nog in staat bent om te rijden. Heb je geen rijbewijs? Dan kan je een taxi nemen (aan de prijzige kant) of de ‘gypsy’ taxi. Hij komt het beste in de buurt van wat openbaar vervoer op Saba is en rijdt zo goed als altijd. Maar ja, in zijn Volkswagen Golf is er zitplek voor slechts 5 mensen, ook al zitten er soms meer mensen in. Fietsen zou je denken? Nee, dat is echt geen optie vanwege de steile berghellingen.
De afwezigheid van openbaar vervoer op Saba beperkt ruimtelijke en economische ontwikkeling, maar misschien nog wel belangrijker, maakt deelname aan maatschappelijke activiteiten lastiger. De afwezigheid van structureel openbaar vervoer zorgt ook voor een grote hoeveelheid blik op de weg en verkleint dus ook de leefbaarheid en verkeersveiligheid in de diverse dorpen.
De Sabaanse overheid zou eens kunnen kijken of investering in aantrekkelijk openbaar vervoer een optie is waarbij de belangen van alle inwoners behartigd worden, niet alleen die van de volwassenen die vrijdag- en zaterdagavond uit willen gaan en de schoolgaande jeugd tijdens de reguliere schoolweken. Dan kunnen wellicht ook de inwoners van Saba deelnemen aan maatschappelijke activiteiten, zoals sporten of het bezoeken van culturele activiteiten, makkelijker naar hun werk gaan en ga zo maar door.