Soms is de werkelijkheid de satire ver voorbij. Neem nu de minister-president van Curaçao. Kadushi doelt niet op zijn bijnaam. Dat hij regelmatig voor ezel wordt uitgemaakt is al vervelend genoeg; voor het aanzien van de ezelstand dan. Nee, het gaat over de brief die premier Gilmar ‘Pik’ Pisas vanuit zijn vakantiehotel in Dubai naar staatssecretaris van Koninkrijksrelaties Alexandra van Huffelen heeft geschreven. Hij maakt daarin gehakt van het ontwerp van de consensusrijkswet voor de oprichting van het Caribisch Orgaan voor Hervorming en Ontwikkeling.
Hoewel er inmiddels al drie of meer keer een door alle vier landen feestelijk ondertekend akkoord is gesloten – de laatste keer in februari – eist Pisas last minute dat er een Koninkrijksconferentie wordt belegd omdat het wetsvoorstel de autonomie van zijn land ondermijnt. Bijna twee jaar is er gebakkeleid over elke punt en komma van de wet dus je zou zeggen dat alles wel zo’n beetje is uitonderhandeld. De premier was in elk geval maar wat tevreden met het resultaat dat hij voor de poorten van de Haagse hel had weggesleept. Want wat zei hij op 10 augustus 2021:
“Ik spreek mijn dank uit aan de ambtelijke teams, die op basis van de adviezen van de Raad van State en de Raden van Advies het voorstel van rijkswet dusdanig hebben aangepast dat het voorstel recht doet aan onze autonomie, en betere financiële en sociale perspectieven biedt aan het volk.” En nu, bijna 8 maanden later, schreeuwt de minpres opeens moord en brand. Je zou bijna denken dat hij al net zo’n goed geheugen heeft als zijn Nederlandse ambtgenoot Mark ‘Pinokkio’ Rutte.
Pisas wrijft Van Huffelen maar liefst zeven “pijnpunten” aan. Of het zijn pijnpunten zijn, is niet duidelijk, want hij verschuilt zich nogal nadrukkelijk achter gevoelens van vele statenleden. Dat is natuurlijk wel zo veilig: mocht de staatssecretaris hem lik op stuk willen geven, kan hij altijd nog beweren dat hij (don’t shoot the messenger) slechts boodschapper is. Bijzonder aan het klachtenlijstje is overigens dat Nederland aan een deel van de kritiek allang en breed tegemoet is gekomen. Het koddigste verwijt betreft de naam COHO. Die is – aldus Pisas – “besmet”. Ja, dankzij alle onzin die zijn partijgenoten, niet gehinderd door ook maar een begin van kennis van zaken, fanatiek op sociale media uitkramen.
Het is niet eerder vertoond in het Koninkrijk dat een minister-president zonder dat hij door het parlement ter verantwoording is geroepen zichzelf een vette onvoldoende geeft voor zijn tekortschietende (onderhandelings)kwaliteiten. De brief waarin hij het eerder zo door hem bejubelde COHO-akkoord opblaast, is eigenlijk niets minder dan een motie van afkeuring tegen zichzelf. Ere wie ere toekomt: Pisas kan daarmee wel een staatsrechtelijk novum op zijn palmares bijschrijven.
Of de Staten dat doorhebben, kan worden betwijfeld. Die hebben onlangs – in wat een sporadisch moment van helderheid leek – per motie toegegeven dat hun niveau te laag is en dat de prestaties en productiviteit te wensen overlaten. Dat getuigt nog eens van iets waarvan politici – in het gehele Koninkrijk – doorgaans niet overlopen: zelfkennis. “Het parlement moet op een professionele manier functioneren door te voldoen aan de wetten”, staat er ook nog in de motie. Dus ze weten wél wat er van ze wordt verwacht in ruil voor hun riante wedde! Maar waarom doen ze (de spaarzame uitzondering daargelaten) dat dan zo zelden?
Ook daar geeft de motie antwoord op: de fracties hebben te weinig medewerkers. Elk van de zes fracties – van groot tot klein – beschikt over twee ondersteuners. Dat moeten er meer worden, vindt een meerderheid van 12 van de 21 Statenleden. Dat verklaart veel: het gaat de betrokken partijen (MFK, PNP, MAN en TPK) dus helemaal niet om het eigen functioneren te verbeteren, maar om in tijden van hoge werkloosheid nog wat baantjes voor family and friends te verzinnen, zoals de ministers eerder al deden.
Voor wie het vergeten is: het motto van het kabinet Pisas luidt: “Van en voor het volk.”
Kadushi is het buitenbeentje van DossierKoninkrijksrelaties.nl: een stekelige rubriek die soms wel eens ‘au’ kan doen.