Kralendijk – De verhoging van tarieven door de Belastingdienst Caribisch Nederland (BCN) heeft het Bestuurscollege van Bonaire volledig overvallen. Dat kan worden opgemaakt uit een brief die het eilandbestuur naar staatssecretaris van Koninkrijksrelaties Van Huffelen heeft gestuurd.
Het Bestuurscollege hekelt het gebrek aan openheid over de lastenverzwaringen. Deze zijn slechts aangekondigd in de Staatscourant en niet via een kennisgeving in lokale media. Van Huffelen wordt erop gewezen dat de verhoging van de lastendruk “in een periode waarin de samenleving kidden in het herstelproces zit van een zeer ingrijpende, zowel financiële als sociale crisis erg ongelukkig uitkomt.”
Het Bestuurscollege benadrukt dat de bevolking toch al hard geraakt wordt in haar koopkracht door de hoge inflatie, onder meer aangewakkerd door het beëindigen van de rijkssubsidie op het vastrecht voor water en elektriciteit en hogere brandstofprijzen. “Het (zeker onder deze omstandigheden) verzwaren van de belastingdruk staat haaks op het regeringsbeleid de kosten van levensonderhoud te verlagen. Wij vrezen dat het toch al aanzienlijke aantal huishoudens dat onder de armoedegrens leeft de komende tijd verder zal toenemen.”
In de brief wijst het Bestuurscollege de staatssecretaris erop dat het nog maar net aangetreden kabinet Rutte IV de belofte heeft gedaan dat geen Nederlander er qua koopkracht op achteruit zal gaan. “Wij vertrouwen erop dat dit inclusief de inwoners van Bonaire is en treden graag met u in overleg om dit te realiseren.
Een kopie van de brief is gestuurd naar de Eilandsraad en zowel de Eerste als Tweede Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties.
DossierKoninkrijksrelaties.nl heeft via de afdeling Communicatie van de Rijksdienst Caribisch Nederland de volgende toelichting ontvangen op de aanpassing van de belastingtarieven:
Vanaf 2011 wordt elk jaar de belastingvrije som aangepast aan de inflatie. De berekening hiervoor is vastgelegd in de wet. Hiervoor worden jaarlijks door het CBS vastgestelde prijsindexcijfers voor Caraïbisch Nederland gebruikt. Omdat de prijsindexcijfers in de periode juli 2020 – juli 2021 per saldo met 3,0% zijn gedaald is de belastingvrije som per 1 januari 2022 ook met 3,0% gedaald. De afgelopen jaren is de belastingvrije stom steeds gestegen.
Doordat er afgelopen jaar sprake was van een eenmalige subsidie om onder andere de stijgende energiekosten te ondervangen, waardoor de kosten voor de inwoners daalden, is er nu sprake van deflatie van de prijsindexcijfers. Daardoor daalt de belastingvrije som voor 2022. Wanneer de prijzen dit jaar weer (extra) stijgen, ook in relatie tot het wegvallen van de tijdelijke subsidie, zal via het prijsindexcijfer voor 2023 de belastingvrije som weer toenemen.
De belastingvrije som is één parameter voor dat besteedbaar inkomen die niet los gezien kan worden van andere ontwikkelingen. Denk aan de daadwerkelijke kosten die inwoners maken voor producten en diensten, de ontwikkelingen in de persoonlijke situatie en eventuele besluitvorming van de overheid/overheden (zoals de eenmalige subsidie in 2021).
Wetswijzigingen worden altijd gecommuniceerd met de VABB (Vereniging van Administratiekantoren en Belastingadviseurs Bonaire) en via Facebook. De jaarlijkse wijziging van de belastingvrije som is niet expliciet onder de aandacht gebracht omdat het een automatische wijziging betreft die uit de wet voortvloeit. Ook in eerdere jaren wanneer de belastingvrije som is gestegen is dit niet gebeurd. Wel worden de nieuwe bedragen altijd begin januari gepubliceerd op de website van B/CN, zo ook dit jaar. Daarnaast zijn de softwareleveranciers geïnformeerd zodat zij rekening kunnen houden met de gewijzigde belastingvrije som. We kijken naar de mogelijkheid om vanaf dit jaar een per eind december een overzicht te publiceren van belangrijkste (fiscale) wijzigingen op de site van B/CN.
Er is geen sprake van een wijziging van de wet of van beleid. De vanaf 2011 jaarlijks toegepaste inflatiecorrectie vloeit voort uit een wettelijk vastgelegde bepaling (uit artikel 25 van de Wet inkomstenbelasting BES). De praktische uitwerking van de wet is toegelicht in antwoord 1.
Het kabinet streeft voor de inwoners van Caraïbisch Nederland naar kostenverlaging en inkomensverbetering. In dat kader is per 1 januari 2022 een verhoging van het Wettelijk Minimumloon (WML) en de uitkeringen doorgevoerd. Dit betrof een verhoging van 10% (inclusief inflatiecorrectie, die mede tot verlaging van de belastingvrije som heeft geleid). Voor het kabinet staat centraal dat Caraïbisch Nederland een gelijkwaardig onderdeel van Nederland is. Het ijkpunt sociaal minimum is daarbij het kompas. Met ingang van 1 januari 2022 is daarom het minimumloon met 10% verhoogd.
In het regeerakkoord is 30 miljoen euro structureel beschikbaar gesteld voor verdere stappen om armoede te bestrijden en bestaanszekerheid te vergroten. Daarover gaan we in gesprek met eilandbestuurders en andere betrokkenen. De koopkracht in Caraïbisch Nederland staat nu onder druk door een samenloop van omstandigheden. Daarom bekijkt het kabinet vooruitlopend op structurele maatregelen of hier op korte termijn incidenteel iets aan kan worden gedaan.