Door Jorien Wuite
Ken je dat gevoel aan het einde van het jaar? Een soort eindejaarsblues in de maand december. Waarin je terugkijkt op dingen die in je leven zijn gebeurd, overpeinst wat anders of beter had gekund, of over hetgeen je hebt bereikt en hoe dit van betekenis is geweest? Zoals bijna elk jaar had ik ook vorig jaar eindejaarsblues. Toen was het spannend, met vragen als: keer ik in 2021 terug naar Nederland en zal ik als kandidaat voor D66 in de Tweede Kamer aan een nieuw hoofdstuk in mijn leven beginnen?
In maart dit jaar boekte mijn partij een historische uitslag waardoor D66 de tweede partij van Nederland werd. Met ruim 15.000 voorkeursstemmen haalde ik een onverwacht goed, maar vooral eervol resultaat. Om trots op te zijn, me ervan bewust dat er daarmee ook hoge verwachtingen zouden zijn en dat er als Tweede Kamerlid een grote verantwoordelijkheid op je schouders rust.
Er was ook veel spanning ná ons mooie politieke verkiezingsresultaat. Tijdens de formatie gingen al snel dingen mis. Mede daardoor werd de formatie de langste in de Nederlandse geschiedenis. Intussen ging het Kamerwerk onverminderd door. 2021 was natuurlijk vooral het tweede jaar met moeilijke en langdurige coronamaatregelen die kansen boden aan enkelen, maar voor te veel mensen vooral schadelijke gevolgen hadden.
In Den Haag, de Tweede Kamer en zelfs binnen mijn fractie was het soms een rollercoaster. Verwarrend, met geschreven en ongeschreven codes en veel (te) korte digitale (kennismakings)meetings. Verbaasd en soms geschrokken over verder verslechterende omgangsvormen in de Tweede Kamer, een toenemende ‘waan van de dag’ onder druk van (social) media en een maatschappij die, denk ik, worstelt met verandering, nieuwe problemen en haar huidige en toekomstige identiteit.
Mede door mijn Caribische en ook nuchtere Wuite-spirit schrikt deze woelige tijd me niet af. Ik ben immers niet de halve wereld afgereisd om op mijn handen te zitten. We moeten als volksvertegenwoordigers onze verantwoordelijkheid nemen en wat mij betreft als nieuwe Kamer de koers bepalen en op zoek gaan naar tastbare vooruitgang en concrete resultaten voor mensen.
In deze dynamische omgeving moest ik in 2021 me mijn nieuwe baan eigen maken. Gelukkig stond ik er niet alleen voor. Ik kreeg binnen de Kamer ondersteuning van fractiegenoten en medewerkers. Buiten de Kamer liet ik me graag informeren en adviseren door allerlei met mij meelevende en meedenkende mensen en organisaties, vrienden en natuurlijk mijn familie. Enorm inspirerend!
Als woordvoerder met drie portefeuilles – Cultuur, Media en Koninkrijksrelaties – heb ik me de politieke issues en uitdagingen beter eigen kunnen maken. De Cariben is er sociaaleconomisch door de pandemie veel slechter aan toe dan Nederland. Vanwege de coronamaatregelen hebben de cultuur en creatieve sector het enorm zwaar. In debatten over media gaat het over agressie naar journalisten, de snelle verandering van het medialandschap en de vraag of de politiek zich met het huidige beleid voldoende responsief toont ter bescherming van democratie en samenleving.
Een voor mij heel bijzonder moment was het om in de plenaire zaal, tijdens het begrotingsdebat over Koninkrijksrelaties, mijn maidenspeech te mogen houden. Over het feit dat onze gedeelde geschiedenis al ver voor die van onze ouders is begonnen. En dat ik graag inzet op een Koninkrijk van eenheid, op basis van solidariteit, een strijd tegen ongelijkheid en een gezamenlijke aanpak voor de klimaatcrisis die alle vier de landen raakt.
Wat klopt mijn hart toch snel bij elk cultuurdebat over corona, door mijn onrust en gedrevenheid om de creatieve sector terug te pakken en verder te laten groeien. En eerlijk: wat ben ik enorm bijgepraat en nog meer bewust hoezeer dat mooie medialandschap onze samenleving en democratie beïnvloedt!
Ben ik tevreden over wat ik heb bereikt? Ja, toch wel. Ik heb een behoorlijke dosis zelfkritiek, maar als een motie en een amendement het halen die de kwetsbare inkomenspositie van inwoners van Caribisch Nederland verbeteren, weet ik waarvoor ik het doe en dat je als Kamerlid – uiteraard samen met collega’s – wel degelijk het verschil kan maken.
En als ik op basis van volhardendheid en onwijs goeie samenwerking met ‘links en rechts’ een tweede motie en amendement met grote meerderheid door de Kamer krijg die ervoor zorgt dat 90 lokale journalisten met overbruggingsfinanciering hun goede werk kunnen blijven doen, stemt me dat hoopvol. Ook door de moties herstelplan Cultuursector, hersteIexperiment verbetering arbeidsmarkt cultuurmakers en het agenderen van de klimaatcrisis in het premiersoverleg met de Caribische landen.
Een tweetal moties haalde het niet. Die hadden betrekking op een meerjarenplan voor de toekomst van het Koninkrijk der Nederlanden (met de Caribische landen) en het bestemmen van 2% vanuit het Europees herstelfonds voor de creatieve sector in Nederland. Dat vind ik oprecht jammer. Ik heb er van geleerd en voel me ook gesterkt door collega’s in de fractie die aanmoedigen om hier vooral op door te gaan. Opgeven is er bij mij niet bij! Dat geldt zeker ook voor het verbeteren van de sociaalmaatschappelijke omstandigheden voor de meest kwetsbaren op de Caribische eilanden en het versterken van de arbeidsmarktpositie van culturele makers.
Ik ben blij dat de warming up er aan het einde van 2021 voor een groot deel op zit. Zodat het strijden voor sociale rechtvaardigheid, minder ongelijkheid en een veel betere dosis creativiteit tot nog meer resultaat zal leiden. De toon en inzet is bepaald met het nieuwe coalitieakkoord. Ik ben nieuwsgierig wat 2022 ons zal brengen en hoop dat er in het nieuwe jaar meer (blues)muziek in zit. Dat geeft iedereen immers weer moed.
Desmond Tutu indachtig neem ik één van zijn quotes graag mee naar het nieuwe jaar: “If you are neutral in situations of injustice, you have chosen the side of the oppressor. If an elephant has its foot on the tail of a mouse and you say that you are neutral, the mouse will not appreciate your neutrality.”
May he rest peacefully and guide us in the respective leadership roles we fulfil in our lives in 2022. U allen, waar u zich ook in het Koninkrijk bevindt:
ALLE LIEFS VOOR HET NIEUWE JAAR!
Jorien Wuite is (sinds 31 maart 2021) lid van de Tweede Kamerfractie van D66.