Rotterdam – De participatie van het Havenbedrijf Rotterdam in Curaçao Ports Authority (CPA) is van de baan. “Wij hebben vernomen dat het beleid van de nieuwe regering (op Curaçao; red) is om geen aandelen van staatsdeelnemingen te verkopen aan buitenlandse partijen”, aldus Havenbedrijf Rotterdam.
Onder het kabinet Rhuggenaath waren de beide havenbedrijven in gesprek over een vergaande vorm van samenwerking die haar beslag had moeten krijgen in een (beperkte) deelneming. De regeringswisseling zet daar nu een streep door. “Wij wachten nog op de formele bevestiging hiervan wat betreft onze gezamenlijke inspanning om tot een deelneming te komen”, aldus het Havenbedrijf Rotterdam.
Ondanks het afketsen van de voorgenomen aandelentransactie staat het Havenbedrijf Rotterdam nog altijd open voor samenwerking met CPA. “Onze inzet is gericht op het zoeken naar een vorm van samenwerking op het gebied van havenontwikkeling die Curaçao dient. Onderzoek naar en gesprekken hierover zijn niet afgerond. We wachten formele reactie van de regering van Curaçao af”, aldus de woordvoerder die nog laat weten dat de aandelenkwestie niet ter sprake is gekomen tijdens het recente bezoek van minister van Financiën Javier Silvania aan president-directeur Allard Castelein.
Castelein zei in 2018 in het magazine CURAÇAO (een uitgave van het Curaçaohuis) bewust te kiezen voor een aandeelhouderschap. “Wij willen geen samenwerking voor een, twee of vijf jaar, maar zien het als een lange termijntraject. Daarom willen wij onze betrokkenheid graag bevestigen en bestendigen door medeaandeelhouder te worden. Het gaat om een minderheidsaandeel. “
Uit het magazine CURAÇAO van september 2018:
HAVENBEDRIJF ROTTERDAM ZIET CURAÇAO WEL ZITTEN
Het Havenbedrijf Rotterdam en Curaçao Ports Authority (CPA) zijn met elkaar in gesprek over een vergaande vorm van samenwerking die haar beslag moet krijgen in een participatie, reden waarom ook de regering in Willemstad als aandeelhoudster van CPA nauw bij de onderhandelingen betrokken is.
,,Eind 2016 heeft CPA contact met ons opgenomen”, begint president-directeur Allard Castelein van Port of Rotterdam zijn verhaal over het hoe en waarom. ,,Vrij snel daarna zijn er meerdere interacties geweest, eerst met de mensen van CPA en daarna ook met premier Rhuggenaath en minister Martina. De vraag was of wij geïnteresseerd zijn om vanuit onze ervaring ondersteuning te verlenen bij de verdere ontwikkeling van de haven van Curaçao. In de loop der tijd is dat breder getrokken, want er komen nogal wat uitdagingen op CPA en Curaçao af op gebieden waarmee wij eerder al ervaring hebben opgedaan. Dan moet je denken aan de energietransitie, maar ook aan het slim inzetten van digitalisering bij bijvoorbeeld de afhandeling van goederen.”
Verbondenheid
Dat de havens van Rotterdam en Curaçao – de eerste verwerkt jaarlijks 467 miljoen ton goederen, de tweede 0,8 miljoen – onvergelijkbare grootheden zijn is voor Castelein geen reden zijn neus op te halen voor samenwerking. ,,Curaçao maakt deel uit van het Koninkrijk. Die verbondenheid is voor ons relevant. En wij weten uit eigen ervaring hoe groot en complex de uitdagingen zijn en dat het dus voor een wat kleinere organisatie helemaal lastig is om op het juiste moment de juiste stappen te zetten. Waarom zouden wij dan niet onze kennis, kunde en ervaring elders in het Koninkrijk delen? Ik wil niet suggereren dat wij alle kennis in huis hebben, maar met vraagstukken zoals de transitie van fossiele industrie naar schoon en duurzaam hebben wij veel ervaring. Wij willen daarom graag samenwerken aan een oplossing die voor Curaçao het beste is.”
Het eiland is geen onbekend terrein voor Castelein. ,,Tijdens mijn opleiding tot arts heb ik begin jaren ’80 mijn coschap gelopen in het Sehos. Sindsdien kom ik er vaak; met plezier.” Daardoor is hij goed op de hoogte van een van de uitdagingen: de raffinaderij waarvoor een strategisch partner wordt gezocht. ,,Ik zie de economische betekenis en het belang van de werkgelegenheid. Je moet niet krampachtig vasthouden aan het oude, maar ook niet denken dat je vernieuwt door het licht uit te doen en ergens anders iets nieuws te beginnen. De kunst is hoe je het bestaande kunt vernieuwen met behoud van werkgelegenheid. Dat is een proces waarvoor je de tijd moet nemen. Ik spreek er met enige regelmaat met de premier over.”
Perspectieven
Het opereren in verre markten is voor het Rotterdamse havenbedrijf niet nieuw. ,,Wij hebben een internationale divisie. Wij werken op verschillende manieren samen met havens in onder meer Indonesië, Brazilië en Oman; als adviseur, leverancier, havenmanager en investeerder. We zijn gewend te acteren in andere regio’s en om te gaan met andere culturen en andere dimensies in grootte en complexiteit. Ik zie daarin een toegevoegde waarde voor onze eigen organisatie en mensen. Het is van belang dat wij ons internationaal manifesteren; dat we leren van de problematiek elders en op de hoogte zijn van wat zich in de wereld afspeelt. Die overweging geldt ook voor onze interesse voor Curaçao.”
Castelein is positief over de toekomst van de Curaçaose haven als logistiek centrum in de regio. ,,Het is economisch niet rendabel als elk eiland in de Cariben een eigen infrastructuur ontwikkelt. Voor een heel aantal goederenstromen is het logisch als Curaçao zich als hub positioneert, bijvoorbeeld voor LNG. De geografische ligging is goed en er is handelsgeest op het eiland. Ik wil niet zeggen dat het een tweede Singapore kan worden, het zal altijd kleinschaliger blijven, maar ik zie wel degelijk perspectieven. De ontwikkelingen die we samen met CPA en de regering in gang willen zetten zullen onder meer door de inzet van moderne apparatuur en slimme systemen leiden tot meer efficiency en dus lagere kosten. Daarvan profiteren niet alleen bedrijven die gebruikmaken van de haven, maar de gehele economie.”
Lange termijn
De betrokkenheid van een gerenommeerde partij als Port of Rotterdam zal naar verwacht een positief effect hebben op de bedrijvigheid. ,,Wij zien dat andere havengerelateerde ondernemingen geïnteresseerd raken in een haven zodra wij er actief zijn. Ze weten dat wij zorgen voor efficiency, veiligheid en een goed niveau van serviceverlening. Ik denk dat het op Curaçao ook zo zal gaan. Wij zullen zeker lijntjes uitzetten naar bedrijven in het Rotterdamse havengebied waarvan wij denken dat die interesse kunnen hebben voor de ontwikkelingen die op Curaçao gaan plaatsvinden.”
Het Rotterdamse havenbedrijf kiest bewust voor een aandeelhouderschap. ,,Wij willen geen samenwerking voor een, twee of vijf jaar, maar zien het als een lange termijntraject. Daarom willen wij onze betrokkenheid graag bevestigen en bestendigen door medeaandeelhouder te worden. Het gaat om een minderheidsaandeel. Ik denk dat het terecht is dat de regering een significant meerderheidsbelang wil houden. We zijn in gesprek hoe we hier concrete invulling aan geven.”
Investeren
Castelein noemt het vanzelfsprekend als medeaandeelhouder mee te investeren, maar wil niet vooruitlopen op zaken als hem wordt gevraagd wat daarbij prioriteit zou moeten krijgen. ,,Die vraag komt te vroeg,. Het is niet aan een beoogd kleine minderheidsaandeelhouder om te bepalen waar de prioriteiten liggen. Wij denken en praten graag mee vanuit onze expertise, maar pretenderen niet de zaak even te gaan aansturen. Wij willen het echt samen doen en op een manier die goed is voor Curaçao.”
HAVEN JAAGT ECONOMISCHE VERNIEUWING AAN
Voor de verdere uitbouw van Curaçao tot Gateway to the Caribbean is de haven van Willemstad van grote betekenis. De rol van Curaçao Ports Authority (CPA) strekt dan ook heel wat verder dan louter het beheren van het havengebied en de overige maritieme voorzieningen op het eiland. Dat is een van de redenen waarom CPA met het Havenbedrijf Rotterdam in gesprek is om de al langer bestaande samenwerking te intensiveren.
,,Wij hanteren het zogeheten landlord port model”, steekt CEO Humberto de Castro van wal. ,,Dit houdt in dat CPA terreinen en infrastructuur in eigendom heeft en deze op basis van lange termijnconcessies in lease geven aan particuliere exploitanten. In de praktijk betekent dit dat CPA zich niet alleen met het beheer van scheepvaart- en havenfaciliteiten als zodanig bezighoudt, maar steeds vaker ook met het creëren van mogelijkheden voor nieuwe economische activiteiten. In deze context hebben wij als havenautoriteit vier hoofdrollen. Als ontwikkelaar ontwikkelen we havengebonden gebieden en faciliteiten, als serviceprovider zorgen wij voor sleepboten, loodswezen, kaden en boeien, als sectormanager doen we de coördinatie van de cluster van dienstverleners en als toezichthouder zien wij toe op handhaving, registratie, wetgeving, inspectie, omgeving/natuur en veiligheid. Het gaat dus niet sec om de faciliteiten, maar vooral ook om het optimaliseren van de economische bijdrage die de haven en onze organisatie kunnen leveren aan de economie van het land.”
Multifunctioneel
Curaçao ligt in maritiem opzicht uiterst gunstig, maar is bovendien gezegend met meerdere natuurlijke havens. Onder het beheer van CPA (waarvan de overheid aandeelhouder is) valt veel meer dan het gebied rond het Schottegat, de kaden en terminals langs de Annabaai en de megapieren. Het havenbedrijf exploiteert tevens de diepzeehaven bij Bullenbaai, Caracasbaai, St. Michielsbaai en Fuikbaai. ,,Met deze verschillende multifunctionele havens zijn we in staat aan elk type vaartuig diensten te verlenen. We hebben daarvoor een sterke maritieme cluster: droogdokken voor scheepsreparaties en onderhoud, bunkers, een containerterminal, een training/certificatie-centrum etc.”
Onlangs hebben CPA en Port of Rotterdam hun handtekening gezet onder de afspraak nauwer te gaan samenwerken. ,,Wij hebben al jaren een heel goede relatie. In juni hebben we een zogeheten ‘Port Advisory Agreement’ gesloten. Deze overeenkomst formaliseert onze relatie. CPA kan gebruikmaken van de expertise en het netwerk van Port of Rotterdam. Wij willen tevens de mogelijkheden exploreren om verder zaken met elkaar te kunnen doen en met havens die vallen binnen het wereldwijde netwerk van Port of Rotterdam.”
Duurzaamheid
Het streven van CPA om de haven in samenwerking met de Rotterdamse collega’s verder te ontwikkelen is een belangrijke steun in de rug van de regering in haar ambitie buitenlandse investeerders aan te trekken. ,,CPA fungeert als aanspreekpunt voor de maritieme sector en faciliteert de coördinatie tussen investeerders en de publieke/private sector. Wij beheren verschillende locaties waar potentiële investeerders zich kunnen vestigen.”
De Curaçaose haven wordt sinds 2004 beheerd conform de ISPS code van de International Maritime Organization. Sinds 2002 is CPA ISO 9001 gecertificeerd door Lloyds en sinds 2015 tevens ISO 14001 gecertificeerd. ,,Ons doel is de havens verder te ontwikkelen. Er vindt een transitie plaats binnen het bedrijf waarbij het accent niet alleen ligt op de operationele aspecten van de scheepvaart, maar tevens op de ontwikkeling van de maritieme sector in het algemeen en de koppeling hiervan aan de havengebonden gebieden. Synergie staat centraal. Uiteraard heeft duurzaamheid daarbij onze volle aandacht. Wij hebben overigens ook strategische overeenkomsten met andere havens waaronder Miami, Aruba, Panama en Cuba. Voorts zijn we aangesloten bij internationale organisaties zoals de Caribbean Shipping Association (CSA), de Florida Caribbean Cruise Association (FCCA) en de American Association of Port Authorities (AAPA).”
Toekomst
De Castro verwacht veel van de samenwerking met het Rotterdamse havenbedrijf. ,,De natuur heeft Curaçao een prachtige haven geschonken, het is aan ons mensen om dit cadeau optimaal te benutten. Als CPA kunnen we heel veel zelf, maar de slag naar de toekomst die we hebben ingezet kunnen we sneller maken door ons voordeel te doen met de ervaring en kennis die elders is opgedaan.”