Den Haag – De autoriteiten op Sint Maarten blijken laks te hebben gereageerd op het dringende advies van het RIVM om de coronamaatregelen aan te scherpen. Dat kan worden opgemaakt uit de nieuwe ‘stand-van-zaken-brief’ die minister Hugo de Jonge (VWS) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
Op Curaçao en Aruba werden de op 11 augustus per brief aan de landen gegeven aanwijzingen van de experts wel serieus genomen. “Op 1 september heeft het RIVM een vervolgbrief geschreven, omdat Sint Maarten de adviezen nog onvoldoende opvolgde”, schrijft De Jonge.
Om de regering van Sint Maarten te doordringen van de noodzaak de maatregelen tegen verdere verspreiding van het coronavirus te intensiveren, heeft staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS) ook nog persoonlijk contact opgenomen met de regering in Philipsburg.
Het RIVM verwacht dat COVID-19 nog maanden, zo niet jaren, actueel zal blijven op de eilanden, reden waarom er zorgen zijn over de achterblijvende vaccinatiegraad. Op Curaçao, Aruba en Sint Maarten is respectievelijk 57%, 54% en 37% volledig gevaccineerd. Op Bonaire, Sint Eustatius en Saba is respectievelijk 61%, 42% en 79% van de totale bevolking volledig gevaccineerd. Om groepsimmuniteit te bereiken wordt een norm van 75 tot 85% gehanteerd.
Binnenkort worden de uitkomsten van het onderzoek dat de afgelopen weken is gedaan naar vaccinatietwijfelaars/weigeraars bekendgemaakt. Lees hieronder wat De Jonge de Kamer schrijft over de eilanden.
1. Caribisch deel van het Koninkrijk
De laatste gegevens van 13 september 2021 van het Caribisch deel van het Koninkrijk laten het volgende besmettingsbeeld zien:
| Bonaire | St. Eustatius | Saba | Curaçao | Aruba | Sint Maarten | |
| Aantal actieve COVID patiënten (cumulatief) | 90 (1.900) | 1 (24) | 0 (11) | 366 (15.741) | 321 (15.092) | 190 (3.999) |
| Aantal actuele ziekenhuisopnamen verpleegafdeling (op de IC) | 0 (2) | 0 | 0 | 18 (14) | 22 (32) | 4 (9) |
| Aantal patiënten overleden | 17 | 0 | 0 | 155 | 155 | 57 |
| Percentage totale bevolking volledig gevaccineerd | 61% (07/09) | 42% (07/09) | 79% (07/09) | 54% (07/09) | 57% (07/09) | 37% (07/09) |
Op Saba en Sint Eustatius is het aantal besmettingen stabiel laag. De actieve casus betreffen mensen die aan het einde van hun quarantaineperiode na inreizen positief zijn getest. Op Bonaire is het aantal besmettingen de afgelopen week in een korte periode hard gestegen. De uitbraak is te relateren aan vijf clusters; vier clusters op scholen en één cluster binnen een voetbalteam. Andere positief getesten hebben nauw contact gehad met de mensen uit deze clusters. Het BCO is inmiddels opgeschaald. Het aantal besmettingen op Aruba, Curaçao en Sint Maarten is de afgelopen periode toegenomen. Sinds afgelopen week is een lichte daling waarneembaar. Ook het aantal ziekenhuisopnames is de afgelopen periode fors gestegen. Het gaat hierbij voornamelijk om niet (volledig) gevaccineerde mensen die opgenomen worden in het ziekenhuis. Het aantal ziekenhuisopnames is vooralsnog hoog.
Op 11 augustus jl. heeft het RIVM een brief gestuurd waarin werd aangegeven dat (na een periode met op alle eilanden een lage incidentie) de deltavariant, het toerisme en fors afgeschaalde maatregelen geleid hebben tot toenemende aantallen positieve casus. De verwachting werd uitgesproken dat COVID-19 nog maanden, zo niet jaren, actueel zal blijven. Geadviseerd werd daarom om de kiemsurveillance te continueren; de vaccinatiegraad te verhogen; de capaciteit van de Publieke Gezondheid en de curatieve zorg langdurig te borgen; en maatregelen ter beperking van de sociale interactie uit te breiden. Curaçao en Aruba hebben, langs de lijnen van het RIVM advies, de maatregelen verder aangescherpt. Op 1 september heeft het RIVM een vervolgbrief geschreven, omdat Sint Maarten de adviezen nog onvoldoende opvolgde. Dit is in de eerste week van september ook in een bilateraal overleg tussen de minister van gezondheid van Sint Maarten en staatssecretaris Blokhuis aan de orde gesteld.
Zorgcapaciteit
VWS dringt er bij de landen en de ziekenhuizen op aan om op korte termijn plannen te formuleren hoe de capaciteit van de GGD’en en COVID-afdelingen op de middellange en lange termijn gewaarborgd kan worden. De ziekenhuizen in de landen zijn in de huidige piek namelijk wederom overbelast. Het aantal IC bedden is opnieuw opgeschaald en de electieve zorg ligt deels stil. Vanuit Aruba en Sint Maarten zijn een aantal COVID-IC-patiënten uitgezonden naar Colombia vanwege capaciteitsgebrek. Omdat de drie grotere ziekenhuizen allen tegelijk overbelast zijn, kunnen de patiënten niet binnen het Koninkrijk opgevangen worden. VWS heeft de afbouw van het extra zorgpersoneel uit de Verenigde Staten op de CAS-landen tijdelijk gestaakt en deels teruggedraaid om aan de vraag naar IC-verpleegkundigen en -artsen te voldoen.
Daarnaast is er schaarste ontstaan in de voorraad van het medicijn Tocilizumab, wat gebruikt wordt in de behandeling van bepaalde vormen van reumatische aandoeningen en COVID-19-patiënten. De Caribische delen van het Koninkrijk hebben hier hun zorgen over geuit. Het Landelijk Coördinatiecentrum Geneesmiddelen (LCG) is bezig met een inventarisatie van vraag en aanbod, om zo tot een verdelingsmodel te komen.
Vaccinatiecampagnes
Sinds de vaccinatieprogramma’s in het Caribisch deel van het Koninkrijk in februari jl. van start zijn gegaan, zijn er ruim 417.500 vaccins toegediend aan de inwoners van de eilanden. Op de CAS-landen en de BES-eilanden worden momenteel alle inwoners van 12 jaar en ouder gevaccineerd. Van de totale bevolking is op Curaçao, Aruba en Sint Maarten respectievelijk 57%, 54% en 37% volledig gevaccineerd. Op Bonaire, Sint Eustatius en Saba is respectievelijk 61%, 42% en 79% van de totale bevolking volledig gevaccineerd. Deze cijfers dateren van 7 september 2021.
Met het oog op de deltavariant schat het RIVM dat 75 tot 85% van de totale bevolking op de eilanden volledig gevaccineerd moet zijn om groepsimmuniteit te behalen. In mijn brief van 16 augustus heb ik aangegeven dat er behoefte is aan meer informatie over wat vaccintwijfelaars en -weigeraars ervan weerhoudt zich te laten vaccineren. VWS heeft daarom in samenspraak met de gezondheidsautoriteiten op Curaçao, Aruba, Sint Maarten, Bonaire en Sint Eustatius een onderzoeksteam samengesteld dat op 9 augustus van start is gegaan op Curaçao. Op 10 september heeft het onderzoeksteam schriftelijk beleids- en communicatieadviezen gepresenteerd om de vaccinatiebereidheid in het Caribisch deel van het Koninkrijk te verhogen. Deze week presenteert het onderzoeksteam de beleids- en communicatieadviezen in bilaterale overleggen aan de CAS-landen, Bonaire en Sint Eustatius.
Digitaal vaccinatiebewijs
In de Kamerbrief van 13 augustus jl. heb ik gemeld dat, na technische ondersteuning van het ministerie van VWS, ook de “CAS-landen” nu vaccinatie-DCC’s kunnen genereren en uitgeven die voldoen aan de Europese eisen. Aruba en Sint Maarten genereren sindsdien vaccinatie-DCC’s; Curaçao verwacht dat op korte termijn ook te gaan doen. Vanuit technisch oogpunt kunnen de landen ook test- en herstel-DCC’s afgeven die voldoen aan de Europese eisen. Er wordt nog gewerkt aan het in de praktijk mogelijk maken van de afgifte van test- en herstel-DCC’s.