Welk probleem op Bonaire kan zo groot en urgent zijn dat de Tweede Kamer en het kabinet er maar liefst 84 A4tjes over volschrijven, er binnen een week tot twee keer aan toe met verschillende ministers plenair over wordt gedebatteerd en tien moties waard is? Negenennegentig tegen één dat u zegt: de armoede. Fout. Het was de oprichting van de ‘beleidsdeelneming’ Bonaire Brandstof Terminals BV die de Haagse gemoederen naar Caribische temperaturen deed verhitten.
Het was vooral Kamerlid Lammert van Raan van de Partij voor de Dieren die zich – met de vasthoudendheid waarvan een Jehova’s getuige nog kan leren – tegen de oprichting van BBT heeft verzet. Hij vindt dat de Nederlandse overheid niet moet investeren in fossiele brandstof en al helemaal niet door de bouw van een steiger koraal moet beschadigen.
Op zichzelf niks mis mee dat Van Raan opkomt voor natuur en milieu op Bonaire. En daarbij zelfs de extra CO2-uitstoot van overuren draaiende computers en ambtenaren om zijn honderd vragen over BBT te beantwoorden voor lief neemt. Voor het overige was zijn aanpak nogal regentesk, om – vanwege de overgevoelige teentjes in Den Haag – het K-woord maar te vermijden. Het ging weer eens over Bonaire zonder Bonaire.
Sterker nog: Van Raan was bereid de eilandbewoners, van wie hij toch ook volksvertegenwoordiger is, in de kou te zetten. Figuurlijk gesproken dan. Hij schrok er immers niet voor terug het risico te nemen dat het eiland deze zomer zonder elektriciteit, water, benzine en kerosine zou komen te zitten. Want de binnenkort aflopende vergunning voor de met houtjes en touwtjes bij elkaar gehouden noodvoorzieningen voor de aanvoer van olie wordt niet verlengd als er geen concreet uitzicht is op een structurele, veilige oplossing. En daarvoor is BBT nodig, want het is niet realistisch te veronderstellen dat Bonaire binnen enkele jaren zonder fossiel kan.
Een ruime Kamermeerderheid heeft – mede wakker geschud door een oproep van gezaghebber Edison Rijna – het doemscenario afgewend. In plaats van het nog langer ophouden van BBT werd een motie aangenomen waarin het kabinet wordt verzocht – in samenspraak met het eilandbestuur – een routekaart te ontwerpen voor de verduurzaming van het eiland zodat Bonaire een bijdrage kan leveren aan het realiseren van het Klimaatakkoord van Parijs. Dat is mooi, heel mooi.
Maar wat nog heel veel mooier zou het zijn als een Kamerlid met het fanatisme van Van Raan het grootste, meest urgente en veel te lang door Den Haag in Caribisch Nederland in stand gelaten probleem te lijf gaat. Duizenden gezinnen leven tot tientallen procenten onder het sociaal minimum, 700 kinderen zijn afhankelijk van ontbijt op school omdat hun ouders er het geld niet voor hebben en honderden ouderen kunnen zich geen warme maaltijd veroorloven. Om nog maar te zwijgen van de door het faillissement van BOPEC op straat geschopte werknemers die aangewezen zijn op de karige onderstand omdat op de BES-eilanden geen WW bestaat.
Op 16 juni gaat de Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties in debat met minister Koolmees (SZW) en de staatssecretarissen Knops (BZK) en Keijzer (EZK) over het bestaansminimum op Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Kadushi kijkt er naar uit: niet alleen natuur en milieu verdienen aandacht, maar ook de bevolking en dan met name de kwetsbaren.
Kadushi is het buitenbeentje van Dossier Koninkrijksrelaties.nl: een stekelige rubriek die soms wel eens ‘au’ kan doen.