Kralendijk – De Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) gaat samen met het Caribbean Islands Manta Conservation Program, een project van het Manta Trust, en Observation.org onderzoek doen naar mantaroggen en duivelsroggen in het Caribisch deel van het Koninkrijk.
De organisaties roepen burgers en toeristen op hun (oude en nieuwe) waarnemingen en interacties met mantaroggen en duivelsroggen te rapporteren om de onderzoekers helpen meer te weten te komen over lokale populaties en deze mysterieuze soorten beter te beschermen.
Zwarte markt
Manta- en duivelsroggen zijn zeer charismatisch dieren en hebben een van de grootste hersenen van alle vissoorten. Hoewel ze overal in tropische, subtropische en gematigde wateren over de hele wereld voorkomen, zijn ze zeer bedreigd en vaak het slachtoffer van visserij. Of ze nu worden gevangen als bijvangst of als doelwit voor hun kieuwplaten, die waardevol zijn op de zwarte markt en worden gebruikt in de traditionele Chinese geneeskunde, de populaties van deze soort nemen af, waardoor ze met uitsterven worden bedreigd.
Manta’s en duivelsstralen behoren tot de grootste van de roggenfamilie en kunnen tot wel 7 meter breed worden. Tot een paar jaar geleden werd gedacht dat mantaroggen een enkele soort van hun eigen geslacht waren, maar ze worden nu ongedeeld onder de Mobilidae-familie, samen met de duivelsroggen. Er zijn tot nu toe twee verschillende soorten mantaroggen geïdentificeerd, en een derde is waarschijnlijk. Oceanische mantaroggen (Mobula birostris) zijn de grootste mobuliden en komen werelwijd voor, meestal in de open oceaan. Rifmanta’s (Mobula alfredi) komen voor in de Indische en westelijke Stille Oceaan, vaker langs kustlijnen en koraalriffen.
Salto’s
Een derde soort mantarog, de Caribische mantarog of Mobula c.f. birostris is voorgesteld, en wetenschappers werken eraan om de verschillende soorten te bevestigen. Caribische mantaroggen komen waarschijnlijk in dezelfde gebieden voor als de oceanische mantarog en zijn gezien in de Atlantische Oceaan, de Caribische Zee en de Golf van Mexico.
Alle mobula-soorten zijn filtervoeders, die zwemmen met hun mond open om zoöplankton en krill uit het water te zeven. Het is bekend dat ze creatieve technieken gebruiken met herhaalde salto’s om een cyclooneffect te creëren, waarbij hun voedsel in de waterkolom wordt gevangen. In tegenstelling tot pijlstaartroggen hebben ze geen angel of weerhaak in hun staart en zijn ze volkomen ongevaarlijk voor mensen.
Nieuwsgierig
Mantaroggen en duivelsroggen zijn altijd in beweging, omdat ze continu moeten zwemmen om water door hun kieuwen te laten stromen. Ze kunnen heel snel zwemmen, maar ze kunnen ook behoorlijk nieuwsgierig zijn naar duikers en zullen vaak rondcirkelen om op onderzoek uit te gaan, vooral als duikers of snorkelaars kalm in het water zijn.
Mantaroggen brengen regelmatig een bezoek aan het rif, vooral aan bekende “schoonmaakstations” waar kleinere vissen zich voeden met de parasieten en dode huidcellen van grotere vissen. Door deze locaties te kennen en regelmatige bezoekers te volgen, kunnen onderzoekers meer inzicht krijgen in de levenscycli en migratiepatronen van manta’s. Veel van de gerapporteerde waarnemingen in het Caribisch deel van het Koninkrijk zijn van mantaroggen die aan het voeden zijn in gebieden met een hoge planktonconcentratie.
Vlekkenpatroon
Mantaroggen kunnen als individuen worden geïdentificeerd aan de hand van het unieke vlekkenpatroon op hun buik. Met behulp van een foto van deze plekken kunnen onderzoekers individuen in de tijd volgen, zelfs over internationale grenzen heen! Iedereen met een camera kan een foto van de mantarog maken en alle afbeeldingen zijn nuttig, ongeacht of het vlekken patroon van een manta wordt weergegeven. Zelfs afbeeldingen die vanaf het land of vanaf een boot zijn gemaakt, kunnen nuttig zijn bij het volgen van de mantaroggen.
Rond de eilanden van het Caribisch deel van het Koninkrijk zijn Mobula birostris en Mobula c.f. birostris evenals twee soorten duivelsroggen, Mobula hypostoma en Mobula tarapacana geïdentificeerd. Waarnemingen lijken zeldzaam en onvoorspelbaar te zijn; onderzoekers hopen echter meer te leren met meer gegevens en rapporten van burgers en toeristen.
Zeer bedreigd
Hoewel mantaroggen relatief oud kunnen worden, met een verwachte levensduur van 30-50 jaar, zijn vrouwtjes traag geslachtsrijp en hebben ze meestal maar één pup om de twee tot vijf jaar. Bedreigd door overbevissing, hebben deze soorten wereldwijd een drastische afname in aantallen gezien. Gelukkig worden manta’s sinds 2011 beschermd in internationale wateren door de Conventie voor Migrerende Soorten (CMS) en door een verschillende lokale initiatieven, zoals de oprichting van het Yarari Sanctuary in Caribisch Nederland. De economische waarde deze soorten is groot, aangezien veel toeristen van over de hele wereld zullen reizen om deze wezens uit te zien. Een studie schatte dat een enkele rog tijdens zijn levensduur wel een miljoen dollar zou kunnen opleveren.
In 2020 veranderde de International Union for Conservation of Nature (IUCN) de status van oceanische mantaroggen van kwetsbaar naar bedreigd, wat aangeeft dat ze wereldwijd verder moeten worden beschermd. Deze soort en de vermoedelijke derde soort, de Caribische mantarog, zijn de twee meest waargenomen soorten in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Het is essentieel om deze soorten te blijven onderzoeken om de mantaroggen en hun leefgebieden te beschermen.
Database
Samen met het Caribbean Islands Manta Conservation Program, een project van de Manta Trust en Observation.org, werkt DCNA aan het vastleggen van lokale mantapopulaties en het informeren van bewoners en bezoekers over deze bijzondere soorten. Door waarnemingen en interacties met mantaroggen in Caribisch deel van het Konijkrijk melden, kunnen burgers en toeristen bijdragen aan deze database. Elke waarneming wordt gevalideerd met behulp van een automatische of handmatige methode, vooral door het personeel van het Manta Trust die soorten valideert voor Observation.org.
De Manta Trust verzamelt informatie over waarnemingen van mantaroggen over de hele wereld en heeft inmiddels meer dan 120 waarnemingen in het Caribisch deel van het Koninkrijk geregistreerd. DCNA en het Caribbean Islands Manta Conservation Program werken momenteel aan het bouwen van een regionale database met ID-foto’s van burgerwetenschappers en onderzoekers.
Naamgeving
Er zijn meer dan 20 individuele mantaroggen geïdentificeerd rondom de Nederlands Caribische eilanden, en fotografen hebben een aantal van deze individuen een naam gegeven. Onlangs werden Caribische mantaroggen van Bonaire “Caicai” genoemd (gerapporteerd door Bas Tol) en “Ari” (gerapporteerd door Arinae Scharpenberg). Op Aruba heet een oceanische mantarog “Dushi” (gerapporteerd door Danielle de Kool en Rudolf Ulloa). Als je de eerste bent die het vlekkenpatroon van een mantarog fotografeert en deze voor de database indient, krijg je ook de mogelijkheid om de mantarog een naam te geven.
Oproep om waarnemingen te rapporten
Meld alle waarnemingen of foto’s (nieuw of oud) die u heeft van mantaroggen of andere unieke soorten op https://dutchcaribbean.observation.org. Het doel is om de gegevensverzameling te vergroten om meerdere waarnemingen van individuen te markeren en om te bepalen welke gebieden mantaroggen vaak opnieuw bezoeken. Met meer inzendingen hopen onderzoekers te bepalen of er verzamellocaties of seizoenspatronen van waarnemingen rond de Caribische eilanden zijn. Observation.org en DCNA zullen uw foto’s delen met Manta Trust-onderzoekers; u kunt uw foto’s en video’s echter ook van overal ter wereld rechtstreeks indienen bij https://www.mantatrust.org/idthemanta, een internationale manta-trackingdatabase van de Manta Trust.
Als u de voorkeur geeft, of voor meer informatie over uw waarneming, kunt u de foto’s of video’s ook e-mailen (zorg ervoor dat u de datum en locatie vermeldt) naar nicole.pelletier@mantatrust.org. Foto’s kunnen ook worden verzonden worden via de social media-pagina’s van het Caribbean Islands Manta Conservation Program op Facebook en Instagram. Als u afbeeldingen uploadt naar sociale media, met name Instagram, tag dan #Caribbeanislandsmanta in uw uploads om ervoor te zorgen dat deze afbeeldingen gemakkelijk kunnen worden gevonden en opgenomen in de wereldwijde database. We kijken ernaar uit om te horen over uw manta-ontmoetingen en om meer te weten te komen over deze bijzondere soorten in Caribisch deel van het Koninkrijk.
Kijk hier naar de video