Op weg naar de Tweede Kamerverkiezing van 17 maart neemt vandaag Isaura Carrilho (DENK) op uitnodiging van Dossier Koninkrijksrelaties plaats in de Voorkamer om vragen te beantwoorden over de visie van haar partij op de koninkrijksbanden.
Welke waarde hecht DENK aan de band met de Caribische delen van het Koninkrijk?
“DENK hecht grote waarde aan de band met de Caribische eilanden die al een kleine 400 jaar bestaat. Nederland heeft een bijzondere verantwoordelijkheid en plicht vanuit de geschiedenis om de eilanden op allerlei manieren bij te staan.”
Vindt DENK dat de formele staatkundige verhoudingen in het Koninkrijk moeten worden aangepast?
“De verhoudingen moeten worden aangepast zodat er meer gelijkwaardigheid ontstaat. De gevolmachtigde ministers moeten in de Rijksministerraad een sterkere positie krijgen. Daarbij kun je denken aan een vetorecht over Koninkrijkszaken. Er zou ook een Koninkrijksparlement moeten komen met een versterkte positie voor de gedelegeerde Statenleden. De Staten van Aruba, Curaçao en Sint Maarten krijgen stemrecht en terugzendrecht bij nieuwe Rijkswetten. En de Eilandraden van de BES-eilanden ook.”
Buitenlandse Zaken en Defensie zijn Koninkrijkstaken. Zou dat niet ook moeten gelden voor onderwijs en gezondheidszorg aangezien de kwaliteit daarvan in de CAS-landen te wensen overlaat?
“Onderwijs en Zorg kunnen wat DENK betreft Koninkrijkstaken worden, als de meerderheid van de eilanden dit wenst. Dit betekent wel meer Nederlandse invloed. Dit zal dan ook ingekaderd moeten worden in de lokale democratische structuren.”
Wat heeft DENK de afgelopen jaren op het gebied van de koninkrijksrelaties voor elkaar gekregen?
“DENK heeft in 2017 een 10-puntenplan opgesteld waarin gelijkwaardigheid centraal staat. DENK heeft geprobeerd dit zoveel mogelijk onder de aandacht brengen.”
Wat had DENK in de achterliggende periode graag voor elkaar willen krijgen, maar wat niet gelukt is? En waar heeft dat aan gelegen?
“Er is geld beschikbaar gekomen voor het verhogen van de levensstandaard en de sociale voorzieningen op de BES-eilanden. DENK vindt dit nog niet genoeg. Het verschil in levensstandaard moet zo veel mogelijk verkleind worden als redelijkerwijs mogelijk is.”
Tussen ‘Den Haag’ en de eilanden is nogal eens ‘gedoe’. Wat is daarvan volgens u de oorzaak en hoe valt dat in de toekomst te voorkomen?
“Het gedoe heeft te maken met de afstand van 8.000 km en het gebrek aan inzicht bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in de lokale situatie. De calvinistische bestuurscultuur sluit ook niet altijd aan bij de Caribische bestuurscultuur. Dit moet doorbroken worden door mensen aan te stellen die bewezen affiniteit hebben met de eilanden en afkomstig zijn van de landen.”
Wat is het standpunt van DENK over het democratisch deficit. Er is wel een Koninkrijksregering, maar geen Koninkrijksparlement. De Staten van Curaçao, Aruba en Sint Maarten kunnen via gedelegeerden deelnemen aan de plenaire behandeling in de Tweede Kamer van Rijkswetten en kunnen ook amendementen en moties indienen maar, mogen niet meestemmen.
“Er moet een Koninkrijksparlement komen. Dit parlement kan eventueel vergaderen via Zoom of Teams. Het is nodig om het democratisch deficit in de Rijksministerraad tegen te gaan.”
Hoe vindt u dat staatssecretaris Knops het doet?
“Knops doet zijn best, maar vertoont vaak een gebrek aan empathie. Hij treedt hard op zonder rekening te houden met de impact op de lokale burgers, deels vanwege het beperkte cultureel inzicht. De ingreep op Sint Eustatius was zeer fors en had mogelijk op een andere meer democratische manier gemoeten.”
Is DENK bereid tijdens de formatiebesprekingen te bepleiten dat het voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba vastgestelde fictieve sociaal minimum wordt omgezet in een sociaal minimum dat is gebaseerd op de werkelijke kosten van levensonderhoud? Of bent u, als DENK niet aan de formatietafel zit, bereid een motie met die strekking in te dienen of mee te ondertekenen?
“Ja! Dit was het centrale punt in ons 10-puntenplan 2017. De levensstandaard en het sociaal minimum moeten fors omhoog. DENK wil dat er nergens in het Koninkrijk nog armoede of gebrek heerst. Dit moet voorgoed uitgebannen worden.”
Wat zijn de speerpunten waarom kiezers in het Caribisch deel van het Koninkrijk op DENK zouden moeten stemmen?
“Meer gelijkwaardigheid, meer democratie en een hogere levensstandaard. Te beginnen met een forse verhoging van de kinderbijslag en de pensioenen. Dit kunnen we echter alleen bewerkstelligen als het democratisch deficit wordt tegengegaan en politici van Caribische afkomst ruimte krijgen binnen de Nederlandse politieke arena.”
In het verkiezingsprogramma ‘DENK anders’ staat m.b.t. het Caribisch deel van het Koninkrijk het volgende:
Vanuit de verantwoordelijkheid en schatplichtigheid naar de zes eilanden die onderdeel uitmaken van ons Koninkrijk, bekommert DENK zich om de noden van Caribisch Nederland. DENK wijst een neokoloniale houding tegenover de drie landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten uitdrukkelijk af. De Nederlandse regering moet zich actief inzetten om de levensstandaard te verhogen en de armoede ferm te bestrijden.
De partij pleit voorts voor het opzetten van een faculteit voor Afro-Caribische en Indische geschiedenis, dat de regering formeel excuses maakt voor het koloniale- en slavernijverleden en besluit tot het doen van herstelbetalingen.