Den Haag – De dreiging die uitgaat van grensoverschrijdende georganiseerde misdaad vormt een ‘serieus risico’ voor de nationale veiligheid van alle vier de landen van het Koninkrijk. Dat stelt het internationaal misdaadonderzoeks- en analysebureau InSight Crime. Het vindt dat Nederland het voortouw moet nemen in de aanpak, ook al kan dat – aldus de onderzoekers – vanwege hun autonomie gevoelig liggen bij de regeringen van Curaçao, Aruba en Sint Maarten.
InSight Crime heeft in opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken onderzoek gedaan naar grensoverschrijdende georganiseerde misdaad in Latijns-Amerika en de links met en effecten daarvan op het Europees en het Caribisch deel van het Koninkrijk.
Witwassen
Het gevaar schuilt vooral in de toename van de cocaïnehandel vanuit Latijns-Amerika naar Europa. Nederland speelt met de Rotterdamse haven en Schiphol in het fysieke transport een prominente rol. Ook de haven van Curaçao wordt als ‘hot spot’ aangemerkt, van Sint Maarten bestaat het vermoeden dat drugs via chartervluchten worden doorgevoerd.
Curaçao en Aruba worden vooral gebruikt om winsten uit de cocaïnehandel wit te wassen. De onderzoekers van InSight Crime zeggen ‘zorgwekkende’ plannen te hebben ontdekt om via de vrije zones in te zetten als draaischijven voor het verplaatsen van ‘dirty money’.
Goksector
Het witwassen gebeurt via de zeer omvangrijke, aan de Italiaanse maffia gelinkte online goksector in Willemstad waarop elk toezicht, zowel op exploitanten als spelers, ontbreekt. “Veldonderzoek in de Nederlandse Cariben leverde een grote mate van kwetsbaarheid en bewijs dat crimineel geld ook wordt witgewassen in de horeca, het bankwezen en de bouwsector.”
InSight Crime constateert voorts dat er veel netwerken voor ondergronds bankieren in het Caribisch deel van het Koninkrijk bestaan, waarschijnlijk vanwege de positie van Amsterdam als mondiaal knooppunt voor ondergronds bankieren.
Coronacrisis
Het bureau waarschuwt voor de extra risico’s die de coronacrises met zich meebrengt voor de Caribische landen. Internationaal opererende criminele organisaties, die sowieso al gedijen in landen met een zwakke economie, zullen proberen meer invloed te krijgen op in geldnood verkerende overheden en bedrijven. Ondermijning, waarvoor bestuurders in Curaçao, Aruba en Sint Maarten eerder al ontvankelijk zijn gebleken, ligt op de loer.
InSight Crime pleit voor een sterkere rol van Nederland om de CAS-landen weerbaarder te maken door de risico’s tot een koninkrijksbreed veiligheidsissue te verklaren dat, net als buitenlands beleid en defensie, onder het Statuut wordt geschaard. Het bureau is zich ervan bewust dat dit ‘onvermijdelijk’ tot een discussie over soevereiniteit zal leiden en raadt ‘Den Haag’ daarom aan consensus te zoeken.
Vrije pers
Ook zou de Caribische regio niet langer moeten worden uitgesloten van het Nederlandse budget voor ontwikkelingssamenwerking. Bij het bestrijden van grensoverschrijdende misdaad gaat het niet alleen om opsporing, maar ook om vrije pers, transparantie van de overheid, sterke burgerlijke maatschappelijke groepen, kennis en respect van mensenrechten, aldus de onderzoekers.
Lees hier gehele rapport van InSight Crime