Oranjestad – 94% van de Arubanen vindt dat (ambtelijke) corruptie op het eiland wijdverbreid is. In 2019 lag dat percentage op 81% en in 2018 op 76%. 59 van de 100 Arubanen zijn van mening dat de corruptie in 2020 verder is toegenomen.
Dat blijkt uit de jaarlijkse corruptie-enquête van de Centrale Bank van Aruba. De CBA is daarmee in 2018 begonnen om een leemte op te vullen: organisaties zoals Transparency International die regelmatig onderzoek doen naar corruptie in landen slaan Aruba over. Corruptiebestrijding heeft hoge prioriteit bij de CBA “omdat corruptie verstrekkende negatieve economische en sociale gevolgen heeft”. Vanwege de corona-pandemie is de enquête deze keer online uitgevoerd.
Onacceptabel
Tegenover de 94% die stelt dat sprake is van wijdverbreide corruptie op Aruba staat 5% die van mening is dat corruptie zelden voorkomt. 1% denkt dat er helemaal geen corruptie is. 10% meent dat de corruptie in 2020 is afgenomen, 25% gaat er vanuit dat deze gelijk is gebleven en 59% signaleerde een toename.
95% acht corruptie ‘volledig onacceptabel’. 3% – omgerekend 2.700 18-plussers – keurt het niet af als politici in ruil voor een stem de elektriciteits- en waterrekening van kiezers betalen. 6% – gelijk aan 5.000 Arubanen – erkent in 2020 steekpenningen te hebben betaald bij het verkrijgen van een overheidsdienst.
Topprioriteit
Dat dit veel meer is dan in 2019 schrijft de CBA toe aan het feit dat het online enquêteren de drempel verlaagd om eerlijk te zijn over het eigen gedrag. 1 op de 10 mannen betaalde steekpenningen. Onder vrouwen was dat 1 op de 35. 39% van de ondervraagden zei iemand te kennen die steekpenningen had betaald, een ruime verdubbeling ten opzichte van 2019 (17%).
Een grote meerderheid vindt dat de regering onvoldoende doet aan het bestrijden van corruptie binnen de overheid. 71% denkt dat politici de corruptie niet echt willen bestrijden omdat die belang bij deze praktijken zouden hebben. Corruptiebestrijding moet topprioriteit zijn, zegt een overgrote meerderheid die vreest dat corruptie grote negatieve invloed heeft op de economie en de samenleving in haar geheel.
Justitie
De geënquêteerden zien in het Openbaar Ministerie het belangrijkste instituut om corruptie te bestrijden, gevolgd door het onlangs opgerichte Bureau Integriteit, de regering en het parlement. In de afgelopen jaren is op Aruba 1 politicus vervolgd en veroordeeld voor corruptie ten tijde van zijn ministerschap.
Op dit moment zijn twee oud-ministers door het OM officieel als verdachte aangemerkt in andere onderzoeken naar ambtelijke corruptie.
Meer nodig
De CBA erkent dat het kabinet Wever-Croes stappen heeft gezet, maar constateert dat er meer voor nodig is om het corruptieprobleem in de publieke sector effectief en meetbaar aan te pakken.
“Een voorwaarde voor het beëindigen van corruptie op Aruba is het opbouwen van een gemeenschap die bestand is tegen corruptie. Dit kan onder meer worden bereikt door het promoten van een cultuur van integriteit, maar ook door voorwaarden te scheppen voor burgers die corruptie willen melden zonder dat zij moeten vrezen voor negatieve gevolgen.”
Lees hier het gehele rapport.