Den Haag – Voor de veiligheid en de leveringszekerheid van brandstof, elektriciteit en drinkwater op Bonaire moet zo snel mogelijk een einde komen aan de huidige noodvoorzieningen.
Dat benadrukt minister van Economische Zaken en Klimaat Bas van ’t Wout mede namens de staatssecretarissen Raymond Knops (BZK) en Stientje van Veldhoven (IenW) in antwoord op schriftelijke vragen van de Tweede Kamercommissie voor EZK over het besluit van de brandstofaanvoer en opslag een rijkstaak te maken. Daartoe wordt Bonaire Brandstof Terminals B.V. (BBT) en zullen in 2022 twee nieuwe opslagterminals worden gebouwd die aan de hoogste eisen voldoen.
Al sinds 2010
In zijn antwoord stelt Van ’t Wout dat de brandstofvoorziening op Bonaire vanuit veiligheidsoptiek al vanaf 2010 problematisch is. “Als gevolg van de situatie in Venezuela is sedert 2018 naast veiligheid ook de leveringszekerheid van zware stookolie vanuit BOPEC ten behoeve van de elektriciteitsproductie op Bonaire een onderwerp van zorg geworden. Gezien deze ontwikkelingen heeft BBT tot doel de leveringszekerheid en veilige opslag van brandstoffen op Bonaire te garanderen teneinde te kunnen voorzien in energie en mobiliteit.”
BOPEC is eigendom van Petroleos de Venezuela (PdVSA). Met de verslechterende economische situatie in Venezuela kwam ook een einde aan de op grond van de vergunning verplichte investeringen in milieuvoorzieningen bij BOPEC en legde de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) sancties op. Door Amerikaanse sancties tegen Venezuela zijn de commerciële activiteiten van BOPEC volledig stil komen te liggen en werd alleen nog olie doorgevoerd naar Contour Global ten behoeve van de stroomproductie. Daar is in mei vorig jaar ook een einde aan gekomen omdat het Amerikaanse Office of Foreign assets control (OFAC) geen toestemming verleende. Sindsdien is een door EZK gefaciliteerde noodvoorziening (zonder betrokkenheid van BOPEC) getroffen.
Afhankelijkheid
“De afhankelijkheid van BOPEC en de risico’s hiervan voor de stroom-, en drinkwaterproductie waren naast marktfalen (gebrek aan (zelfstandige) marktinitiatieven) aanleiding om vitale infrastructuur in overheidshanden te brengen. Daarnaast bleek modernisering van de opslagen van commerciële brandstoffen op de locaties Curoil Hato (diesel en benzine) en de Luchthaven OTB (kerosine) wenselijk vanuit veiligheidsoptiek en is ook voor deze functies besloten om tot nieuwbouw over te gaan”, aldus Van ’t Wout.
Het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) en de ministeries van BZK, EZK, IenW werken in de Taskforce Brandstoffen en de Stuurgroep Brandstoffen projectmatig samen aan deze oplossingen. Deze samenwerking richt zich op:
- de lange termijn; de bouw van twee nieuwe op- en overslagfaciliteiten. Hiervoor zijn twee locaties in beeld voor nieuwbouw. Het betreft de realisatie van een kleine terminal voor HFO ten behoeve van de stroomvoorziening bij of op het terrein van Contour Global. Die wordt verbonden met een jetty, waarmee eigendom van vitale infrastructuur in overheidshanden komt en Bonaire niet afhankelijk is van infrastructuur van derden (omvat 30% van de opslag onder de beleidsdeelneming). De commerciële brandstofopslaglocaties bij Curoil Hato en OTB Luchthaven worden opgeheven en de functies zullen verhuizen naar een nieuw te bouwen terminal op Luchthaven Zuid (omvat 70% van de opslag onder de beleidsdeelneming). Beide terminals zijn vitale infrastructuur voor Bonaire en komen in eigendom van de op te richten deelneming Bonaire Brandstof Terminals B.V.
- de korte termijn waarmee de bestaande infrastructuur waaronder de levering vanuit Curoil Hato en OTB Luchthaven in stand wordt gehouden tot aan realisatie van de structurele oplossingen. Voor Curoil Hato en OTB Luchthaven zijn op grond van de milieuvergunningen in overleg met ILT en RWS tijdelijke voorzieningen afgesproken hangende verplaatsing van de functies naar nieuwbouw op Luchthaven Zuid.
- noodplannen ten behoeve van brandstofvoorziening in geval van uitval van de bestaande opslagen. Sedert 1 mei 2020 is de OFAC licentie voor afname van HFO van BOPEC verlopen en vindt de brandstofvoorziening als noodmaatregel voorlopig plaats vanuit de locatie Hato en op termijn door middel van drijvende opslag. Dit zal duren tot inbedrijfname van de twee nieuwe terminals.
Milieueisen
Van ’t Wout: “Het is vanuit veiligheidsoogpunt en financieel oogpunt niet verantwoord om de kortetermijnsituatie en noodmaatregelen te laten voortduren. Het is daarom van groot belang dat de beleidsdeelneming wordt opgericht zodat gestart kan worden met de benodigde voorbereidingen van de bouw van de terminals, opdat de leveringszekerheid structureel kan worden geborgd met nieuwbouw die voldoet aan modernste milieueisen. De beleidsdeelneming wordt dan ook opgericht vanwege deze urgentie en het belang om voorzieningszekerheid voor de inwoners van Bonaire te garanderen.”
De bewindsman schrijft tegelijkertijd aandacht te hebben voor verduurzaming op Bonaire: “Er worden gesprekken gevoerd over de verdere verduurzaming van de elektriciteitsproductie met onder meer de producent Contour Global. Een dergelijke ontwikkeling heeft evenwel eveneens tijd nodig en biedt geen soelaas voor de benodigde interventie in de huidige noodsituatie, en biedt bovendien geen volledige gegarandeerde voorzieningszekerheid. Er is de komende jaren geen zicht op gegarandeerde voorzieningszekerheid van betaalbare elektriciteit opgewekt uit uitsluitend duurzame bronnen van energie.” Verwacht wordt dat het meer gebruik maken van duurzame energiebronnen op termijn tot de sluiting zal leiden van één van de te bouwen opslagterminals.
Volgend kabinet
Van ’t Wout erkent dat het voor klimaat wenselijk is om ook in te zetten op verduurzaming, maar: “Het inzetten van middelen of ontwikkelen van instrumenten vanuit de Rijksoverheid voor verdere verduurzaming, is aan een nieuw kabinet.” Lees hier de volledige brief van de bewindslieden.
Lees hier de volledige brief van de bewindslieden.